Fas'ın 2029 Hedefli Mega Projesi: Dakhla Atlantik Limanı ve Yeşil Enerji Dönüşümü

Fas Krallığı, Afrika, Avrupa ve Amerika kıtaları arasındaki ticari bağları yeniden şekillendirmede kilit bir unsur olarak konumlandırılan Dakhla Atlantik Derin Deniz Limanı projesini hayata geçiriyor. Yaklaşık 1,2 milyar dolarlık devasa bir yatırım gerektiren bu mega projenin inşaat hazırlık seviyesi, Haziran 2025 verilerine göre yüzde 39'a ulaşmış durumda. Bölgesel ve uluslararası ticarette Fas'ın konumunu güçlendirmeyi amaçlayan limanın faaliyete geçmesi için hedeflenen tarih ise 2029 yılının başları olarak belirlendi.

Oued Ed-Dahab bölgesinde, Dakhla şehrinin 40 kilometre kuzeyinde stratejik bir noktada yer alan bu liman, Kral VI. Muhammed tarafından başlatılan Kraliyet Atlantik Girişimi ve Güney Eyaletlerinin Yeni Kalkınma Modeli'nin merkezinde bulunuyor. Toplam 1650 hektarlık bir alana yayılan proje, ticari terminal, balıkçı limanı, gemi inşa tesisi ve özel lojistik bölgelerini kapsıyor. 12,5 milyar Fas dirhemi değerindeki bu kapsamlı girişim, balıkçılık, tarım, madencilik ve turizm sektörlerini kapsayarak bölgenin sosyo-ekonomik ve endüstriyel büyümesi için güçlü bir katalizör olmayı amaçlıyor.

Limanın stratejik önemi, geleneksel lojistik sınırlarını aşarak ülkenin enerji stratejisiyle sıkı bir şekilde bütünleşiyor. Limanın hemen yakınında, rüzgar enerjisiyle tamamen desteklenecek olan ve hazırlık seviyesi yüzde 70'e ulaşan bir tuzdan arındırma tesisi inşaatı devam ediyor. Ayrıca, proje temiz enerji alanındaki büyük planlarla da paralel ilerliyor: BAE'li TAQA Group'un iştiraki olan TAQA Morocco, 6000 MW yenilenebilir enerji üretimine odaklanan ve toplamda yaklaşık 27 milyar dolarlık yatırımı içeren bir yeşil hidrojen üretim girişimine liderlik ediyor. Bu temiz enerji, yeşil hidrojen ve amonyak üretimi ve ihracatı için kullanılacak; özellikle Rotterdam-Amsterdam-Anvers kompleksi gibi Avrupa'nın ana merkezlerine gönderilmesi hedefleniyor.

Dakhla Atlantik Limanı'nın yıllık kargo elleçleme kapasitesinin 35 milyon tona kadar çıkması beklenirken, konteyner terminalinin yılda bir milyon konteyner işleme kapasitesine sahip olacağı öngörülüyor. Projenin kilit jeopolitik hedefi, Kraliyet Atlantik Girişimi'nin doğrudan bir sonucu olarak, Mali, Burkina Faso ve Nijer gibi denize kıyısı olmayan ülkelere Atlantik Okyanusu'na erişim sağlamaktır. Liman İnşaat Direktörü Nisrine Iouzzi, projenin kalkınma ve ortak refaha dayalı Atlantik Afrika ittifakına dair kraliyet vizyonunu somutlaştırdığını özellikle vurgulamaktadır.

Teknik ilerlemeler, 1,3 km uzunluğundaki ana dalgakıranın yüzde 85 oranında tamamlandığını ve kıyı koruması için kullanılan özel beton bloklar olan “Cubipod”ların yüzde 75 oranında üretildiğini gösteriyor. Liman çevresinde, lojistik merkezi, sanayi ve ticaret bölgeleri dahil olmak üzere ekonomik faaliyetler için yaklaşık bin hektarlık bir alan tahsis edilmiş durumda. Böylece Dakhla Atlantik Limanı, Fas'ın kıtalar arasında stratejik bir lojistik köprü rolünü pekiştiriyor ve 2030 yılına kadar yenilenebilir enerjinin enerji dengesindeki payını yarıdan fazlaya çıkarma ulusal hedeflerine uygun olarak, gelişmekte olan küresel yeşil hidrojen sektöründe kilit bir oyuncu haline geliyor.