AB yerli sanayiyi korumak için çelik ithalat kotalarını azaltmayı ve gümrük vergilerini artırmayı öneriyor

Avrupa Birliği (AB), kendi çelik endüstrisini küresel aşırı kapasite ve özellikle Çin'den gelen rekabetçi ithalatın baskısından korumak amacıyla önemli adımlar atmaya hazırlanıyor. 7 Ekim 2025 tarihinde duyurulan yeni düzenlemelerle, AB'nin çelik ithalat kotaları neredeyse yarı yarıya azaltılacak ve kota aşımlarında uygulanacak gümrük vergileri %50'ye çıkarılacak. Bu stratejik hamle, mevcut koruma mekanizmasının 2026 ortasında sona erecek olmasının ardından sektöre yeni bir soluk getirmeyi hedefliyor.

Avrupa çelik sektörü, son yıllarda ciddi bir krizle mücadele ediyor. Avrupa Çelik Birliği (Eurofer) verilerine göre, sektör geçtiğimiz yıl içinde 12 milyon ton kapasite kapatıp 18.000 kişiyi işten çıkarmak zorunda kaldı. 2008'den bu yana ise toplamda 100.000 iş kaybı ve 26 milyon ton kapasite daralması yaşandı. Şu anda AB'deki kapasite kullanım oranı yaklaşık %60 gibi sürdürülemez bir seviyeye düşmüş durumda. AB Komiseri Stéphane Séjourné'nin de belirttiği gibi, "Avrupa çelik endüstrisi çöküşün eşiğinde" ve sektörün yeniden yatırım yapabilmesi, karbonsuzlaşması ve rekabetçi hale gelmesi için acil önlemler gerekiyor.

Teklif edilen yeni düzenlemeler kapsamında, AB'nin gümrüksüz çelik ithalat kotası yıllık 18,3 milyon tona indirilecek. Bu rakam, 2013 yılından bu yana görülen en düşük seviyelerden biri olacak. Ayrıca, kota aşımlarında uygulanacak gümrük vergisi oranı da mevcut %25'ten %50'ye yükseltilecek. Bu adım, ABD'nin uyguladığı ticaret politikalarıyla uyumu artırmayı ve Çin'in sübvanse edilmiş çelik üretiminin yarattığı haksız rekabeti dengelemeyi amaçlıyor. 2023 yılında Çin dünya ham çeliğinin %55,1'ini üretirken, AB %6,8'ini ve ABD %4,4'ünü üretmiştir.

Avrupa çelik endüstrisi, bu önlemlerin küresel aşırı kapasite sorununu ele alırken, aynı zamanda AB'nin enerji geçiş hedefleri için kritik öneme sahip yenilenebilir enerji altyapısı gibi alanlarda yerli üretimi destekleyeceğini umuyor. Eurofer verilerine göre, 2024 yılında AB'ye yapılan çelik ithalatı 27,4 milyon ton olarak gerçekleşti. Yeni düzenlemelerle belirlenecek yaklaşık %13'lük pazar payı hedefi, özellikle sıcak haddelenmiş rulo (HRC) ithalatı için yıllık kotanın yaklaşık 5,7 milyon tona düşmesi anlamına geliyor. Bu durum, 2024 yılı ithalatına kıyasla %35'lik bir azalmaya işaret ediyor ve iç üretimin artırılması gerekliliğini ortaya koyuyor.

AB ekonomisine yaklaşık 215 milyar Euro katkı sağlayan çelik sektörü için bu önlemlerin, kapasite kullanım oranlarını %67'den %80'e çıkarma potansiyeli bulunuyor. Sektör şu anda yaklaşık 300.000 doğrudan istihdam sağlamaktadır, ancak son 15 yılda yaklaşık 100.000 iş kaybedilmiştir; ayrıca yaklaşık 2,3 milyon dolaylı iş de şu anda risk altındadır. Bu yeni ticaret politikası, sadece Avrupa pazarını korumakla kalmayacak, aynı zamanda ABD ile de çelik ve alüminyum ithalat düzenlemeleri konusunda daha fazla koordinasyon sağlanmasına olanak tanıyacak. Avrupa çelik endüstrisi, bu adımların sektörün dayanıklılığını ve uzun vadeli sürdürülebilirliğini güçlendireceğine inanıyor. Bu önlemlerin Avrupa Parlamentosu ve üye devletler tarafından onaylanması bekleniyor.