Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, 1 Ekim 2025 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere çeşitli ürün gruplarına yönelik yeni gümrük vergisi düzenlemelerini duyurdu. Bu düzenlemeler, ilaç, ağır vasıta kamyonları, mutfak ve banyo dolapları ile döşemeli mobilya sektörlerini etkileyecek. Başkan Trump, bu adımların temel amacının ABD'nin ticaret açığını daraltmak ve yerli sanayileri korumak olduğunu belirtti.
Yeni gümrük vergisi oranları dikkat çekici. Markalı veya patentli ilaçlar için, üretim tesisinin ABD'de bulunmaması halinde %100 oranında vergi uygulanacak. Bu düzenleme, ilaç şirketlerini ABD'de üretim yapmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. 2024 yılında ABD'nin ilaç ve tıbbi ürünler ithalatının yaklaşık 233 milyar dolar olduğu düşünüldüğünde, bu verginin ilaç fiyatları ve genel sağlık harcamaları üzerinde önemli etkileri olabileceği öngörülüyor. Sektör temsilcileri, bu tür vergilerin Amerikan vatandaşlarının sağlığına olumsuz yansıyabileceği ve ilaçlara erişimi zorlaştırabileceği endişelerini dile getiriyor.
Ağır vasıta kamyonları için ise ABD dışında üretilen tüm araçlara ek olarak %25 oranında bir gümrük vergisi getirilecek. Bu adımın, Peterbilt, Kenworth, Freightliner ve Mack Trucks gibi Amerikan kamyon üreticilerini yabancı rekabetten korumayı hedeflediği ifade edildi. Mobilya ve dolap sektörleri de bu yeni düzenlemelerden etkilenecek. Mutfak dolapları, banyo dolapları ve ilgili ürünlere %50, döşemeli mobilyalara ise %30 oranında gümrük vergisi uygulanacak. Bu ürünlerdeki yüksek ithalat hacminin yerli üreticilere zarar verdiği ve bu nedenle ulusal güvenlik gerekçeleriyle bu adımların atıldığı belirtildi.
Bu yeni vergiler, ABD'nin geçmişte de benzer politikalar izlediğinin bir göstergesi. 2025'in başlarında Meksika, Kanada ve Çin'den gelen ürünlere uygulanan vergilerin devamı niteliğinde görülebilir. Ekonomistler, bu tür gümrük vergilerinin ABD ekonomisi üzerinde karmaşık etkileri olabileceği konusunda hemfikir. Bazı analizler, bu vergilerin uzun vadede GSYİH'yı düşürebileceği ve hane halkı gelirlerini olumsuz etkileyebileceği yönünde. Ancak, bu adımların ABD'li üreticiler için yeni fırsatlar yaratabileceği ve yerli istihdamı artırabileceği de savunuluyor.
Bu gümrük vergisi düzenlemeleri, küresel tedarik zincirlerini yeniden şekillendirme potansiyeli taşıyor. Özellikle ilaç sektöründe, şirketlerin ABD'de üretim tesisleri kurmaya teşvik edilmesi, küresel ilaç üretim haritalarını değiştirebilir. Benzer şekilde, kamyon ve mobilya üreticileri için de tedarik zinciri stratejilerinin gözden geçirilmesi gerekecektir. Bu durum, hem şirketler hem de tüketiciler için maliyet artışları ve potansiyel olarak daha yüksek fiyatlar anlamına gelebilir. Uzmanlar, bu tür politikaların uzun vadeli etkilerinin ve küresel ticaret ilişkileri üzerindeki yansımalarının yakından takip edilmesi gerektiğini vurguluyor.