Ağustos 2025'te Nature Neuroscience'da yayımlanan çığır açıcı bir araştırma, beyin haritasının uzuv kaybı sonrasında dahi beklenenden daha dayanıklı olduğunu ortaya koydu. Cambridge Üniversitesi'nden Dr. Tamar Makin ve Pittsburgh Üniversitesi'nden Dr. Hunter Schone liderliğindeki araştırmacılar, el amputasyonu geçirmiş üç birey üzerinde yaptıkları incelemelerde, eksik elin beyindeki haritasının zamanla şaşırtıcı derecede tutarlı kaldığını gözlemledi. Bu bulgular, beyin dokusunun geniş çapta yeniden düzenlendiği yönündeki hakim görüşe meydan okuyor.
Araştırmanın baş yazarlarından Dr. Hunter Schone, "Beyindeki vücut haritası, beyne geri dönen duyusal girdide çok büyük bir değişiklik olmasına rağmen, somatosensor kortekste büyük ölçüde korunuyor," açıklamasında bulundu. Bu durum, kaybedilen uzvun nöral temsilinin stabil kaldığını gösteriyor. Bu keşifler, beyin-bilgisayar arayüzleri aracılığıyla protezlerin daha iyi kontrolünü kolaylaştırabilecek gelişmiş protez cihazlarının geliştirilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Ayrıca, beyin plastisitesi konusundaki yeni içgörüler sayesinde fantom uzuv ağrısı için daha etkili terapilerin geliştirilmesine de olanak tanıyabileceği belirtildi. Bu stabilite, el amputasyonundan on yıllar sonra bile eksik ellerin intakt nöral temsillerini gösteren önceki araştırmalarla da uyum sağlıyor. Araştırmacılar, bu stabil haritaların, protezlerin daha doğal bir şekilde beyin sinyallerine yanıt vermesini sağlayabileceğini ve gelecekteki protez cihazlarının daha hassas hareketler ve duyularla kontrol edilebileceği anlamına geldiğini vurguladılar.
Dr. Schone, "Bu haritaların stabil olduğunu gösterdiğimiz için, beyin-bilgisayar arayüzü teknolojileri, vücut haritasının zaman içinde tutarlı kaldığı varsayımıyla çalışabilir," dedi. Bu çalışma, beyin haritalarının stabil kalmasının, protez teknolojilerinde daha hassas kontrol ve geliştirilmiş fantom uzuv ağrısı yönetimi stratejileri için umut verici yollar sunduğunu gösteriyor.