Nigeria oficjalnie wykreślona z „szarej listy” FATF po udanych reformach

Grupa Zadaniowa ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF) formalnie usunęła Nigerię z tak zwanej „szarej listy” państw podlegających wzmożonemu monitoringowi. Decyzja ta zapadła w październiku 2025 roku, wieńcząc tym samym długotrwały i kompleksowy proces. Uroczyste ogłoszenie miało miejsce po posiedzeniu Plenarnym FATF, które odbyło się w Paryżu we Francji, w dniach od 22 do 24 października 2025 roku. Ten krok stanowi potwierdzenie, że kraj skutecznie zlikwidował strategiczne luki w swoich krajowych mechanizmach zwalczania prania pieniędzy (AML) oraz finansowania terroryzmu (CFT).

Wykreślenie Nigerii z listy jest bezpośrednim efektem skrupulatnej realizacji zaleceń określonych w programie monitorowania FATF. Najważniejszym osiągnięciem legislacyjnym było wprowadzenie w życie kluczowych aktów prawnych: Ustawy o zapobieganiu i zakazie prania pieniędzy z 2022 roku oraz Ustawy o zapobieganiu terroryzmowi, również z 2022 roku. Ponadto, podjęto konkretne działania mające na celu wzmocnienie koordynacji między poszczególnymi agencjami oraz pełne uruchomienie Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, co znacząco przyczyniło się do zwiększenia przejrzystości operacji finansowych.

Nigeria znalazła się na „szarej liście” w lutym 2023 roku. Powodem były zidentyfikowane niedociągnięcia, w tym przede wszystkim słaba egzekucja prawa oraz niewystarczająca współpraca międzyresortowa. Za przeprowadzenie niezbędnych reform odpowiadały kluczowe instytucje krajowe, takie jak Nigeryjska Jednostka Wywiadu Finansowego (NFIU), Komisja ds. Przestępstw Gospodarczych i Finansowych (EFCC) oraz Centralny Bank Nigerii (CBN). Plenarne posiedzenie FATF wyraźnie podkreśliło pozytywny postęp, jaki Nigeria osiągnęła w terminowej realizacji 19-punktowego Planu Działania.

Ten regulacyjny triumf ma wymierne konsekwencje dla krajowego ekosystemu gospodarczego. Oczekuje się, że opuszczenie „szarej listy” znacząco podniesie zaufanie w oczach międzynarodowych inwestorów. Powinno to stanowić silny impuls do zwiększenia napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), które wcześniej były hamowane przez bariery i skomplikowane transgraniczne procedury. Eksperci rynkowi zgodnie oceniają, że taki sukces działa jak katalizator długoterminowego, zrównoważonego wzrostu, sygnalizując partnerom globalnym obniżenie ryzyka operacyjnego.

Oprócz samych działań legislacyjnych, dużą wagę przyłożono do podniesienia efektywności organów nadzorczych. Dane związane z tym procesem wskazują, że do końca 2024 roku odnotowano wzrost liczby pomyślnie zakończonych dochodzeń w sprawach dotyczących prania pieniędzy o 40% w porównaniu do okresu poprzedzającego wprowadzenie wzmożonego monitoringu. To osiągnięcie niezbicie dowodzi, że ukierunkowane wysiłki na rzecz budowania wewnętrznej stabilności w sektorze finansowym przekładają się na zmianę zewnętrznej percepcji Nigerii jako wiarygodnego uczestnika globalnej areny.