Europejska Rada ds. Innowacji zatwierdziła Program Prac na 2026 rok z rekordowym budżetem 1,4 miliarda euro

Komisja Europejska, obradująca w Brukseli, przyjęła 6 listopada 2025 roku Program Prac Europejskiej Rady ds. Innowacji (ERI) na nadchodzący rok 2026. Na wsparcie przełomowych innowacji oraz europejskich przedsiębiorstw z sektora zaawansowanych technologii (deep tech) przeznaczono imponującą kwotę 1,4 miliarda euro. Decyzja ta stanowi strategiczny krok mający na celu gruntowną zmianę podejścia do stymulowania wzrostu gospodarczego. Celem jest przyspieszenie transformacji europejskich osiągnięć badawczych w globalnie konkurencyjne produkty i dochodowe przedsięwzięcia. Środki finansowe mają być od teraz dystrybuowane w sposób bardziej elastyczny, operatywny i lepiej dopasowany do rzeczywistych potrzeb innowatorów.

Zgodnie z zaleceniami Rady ERI, nowa strategia wprowadza trzy kluczowe modyfikacje. Pierwszą z nich jest uruchomienie projektu pilotażowego o nazwie „EIC Advanced Innovation Challenges” (Zaawansowane Wyzwania Innowacyjne ERI). Projekt ten czerpie inspirację z modelu działania amerykańskiej Agencji Zaawansowanych Projektów Badawczych (ARPA). Wyzwania te koncentrują się na wspieraniu przedsięwzięć charakteryzujących się wysokim ryzykiem, ale jednocześnie obiecujących wysokie zyski, zwłaszcza w tych dziedzinach, gdzie Europa jest silna naukowo, lecz pozostaje w tyle, jeśli chodzi o komercjalizację. W pierwszej fazie, która rozpocznie się w 2026 roku, wybrane projekty otrzymają jednorazową wypłatę w wysokości do 300 000 euro na dziewięciomiesięczne studium wykonalności. Drugi etap, przewidziany na 2027 rok, umożliwi uzyskanie do 2,5 miliona euro na budowę prototypów oraz ich testowanie w warunkach rzeczywistych.

Drugim ważnym ogłoszeniem jest utworzenie funduszu „Scaleup Europe Fund” działającego pod egidą Funduszu ERI. Ta inicjatywa, zarządzana przez sektor prywatny i współfinansowana ze środków publicznych, ma za zadanie zlikwidować krytyczną lukę w finansowaniu zaawansowanych technologii na późniejszych etapach ich rozwoju i skalowania. Zapowiedziano zamiar pozyskania kapitału w łącznej wysokości do 5 miliardów euro. Z tej sumy 1 miliard euro zostanie wniesiony przez Komisję (pochodzący z budżetu ERI), natomiast reszta ma pochodzić od inwestorów prywatnych, w tym od podmiotów takich jak Novo Holdings i APG Asset Management. Oczekuje się, że pierwsze inwestycje z tego funduszu zostaną zrealizowane już wiosną 2026 roku.

Trzecia zmiana dotyczy znaczącego uproszczenia i przyspieszenia procedury składania wniosków w ramach programu EIC Accelerator. Objętość pełnych aplikacji zostanie zredukowana z 50 do zaledwie 20 stron, co jest znacznym odciążeniem administracyjnym. Ponadto, interwały czasowe między kolejnymi rundami oceny zostaną skrócone z sześciu miesięcy do zaledwie dwóch miesięcy, co umożliwi znacznie szybsze podejmowanie decyzji o finansowaniu. Te strukturalne reformy służą nadrzędnemu celowi: wzmocnieniu europejskiego ekosystemu innowacji poprzez minimalizację obciążeń biurokratycznych.

Komisarz ds. startupów, badań i innowacji, Ekaterina Zakharieva, podkreśliła, że głównym celem wprowadzanych środków jest umożliwienie najzdolniejszym umysłom szybszego działania i globalnego rozwoju, przy jednoczesnym zachowaniu ich europejskich korzeni. Koncentracja na technologiach wysokiego ryzyka, wsparta strategicznym zaangażowaniem kapitału prywatnego, tworzy solidne fundamenty dla wykorzystania potencjału naukowego kontynentu i sprzyja osiągnięciu autonomii technologicznej Europy.