Technologiczni giganci przenoszą obliczenia AI na orbitę i Księżyc, aby zmniejszyć obciążenie zasobów ziemskich

Największe światowe korporacje technologiczne oraz państwowe programy kosmiczne intensywnie pracują nad rozwojem infrastruktury dla centrów przetwarzania danych (CPD) opartych na sztucznej inteligencji (AI) poza granicami Ziemi. Ta strategiczna zmiana ma na celu złagodzenie narastającej presji na zasoby energetyczne i gruntowe naszej planety, wynikającej z wykładniczego wzrostu zapotrzebowania AI na moc obliczeniową. Projekty te, znajdujące się w różnych fazach realizacji, obejmują zarówno niską orbitę okołoziemską (LEO), jak i powierzchnię Księżyca, a ich postępy są widoczne już w listopadzie 2025 roku.

Wśród pionierów znajduje się Google ze swoją inicjatywą „Project Suncatcher”. Zakłada ona rozmieszczenie konstelacji satelitów zasilanych energią słoneczną na synchronicznej orbicie słonecznej LEO. Urządzenia te będą wyposażone w procesory tensorowe (TPU) przeznaczone do uczenia maszynowego. Dzięki niemal nieprzerwanemu oświetleniu słonecznemu, mogą one potencjalnie generować nawet osiem razy więcej energii niż ich odpowiedniki zlokalizowane na Ziemi. Google planuje wystrzelić dwa prototypowe satelity we współpracy z firmą Planet do początku 2027 roku. Misja ta, nazwana „misją szkoleniową”, ma na celu weryfikację kluczowych technologii. Aby zapewnić wydajność porównywalną z naziemnymi CPD, firma bada możliwość osiągnięcia przepustowości rzędu dziesiątek terabitów na sekundę między satelitami za pomocą laserowych łączy optycznych.

Równolegle, firma Lonestar Data Holdings, specjalizująca się w księżycowym przechowywaniu danych, już udowodniła praktyczną wykonalność tej koncepcji. W lutym 2024 roku, w ramach misji „Independence”, Lonestar z powodzeniem przesłała tekst Deklaracji Niepodległości USA na lądownik księżycowy, a następnie odebrała z powrotem Konstytucję i Kartę Praw. Rozwój ten był kontynuowany w lutym 2025 roku, kiedy Lonestar zintegrowała swoją przestrzeń ładunkową CPD o nazwie „Freedom” z pojazdem księżycowym „Athena” firmy Intuitive Machines. Pojazd ten został dostarczony na Cape Canaveral w celu przygotowania do startu. System ten, przeznaczony do długoterminowego przechowywania danych, wykorzystuje energię słoneczną oraz naturalne chłodzenie zapewniane przez środowisko księżycowe.

Programy narodowe również odnotowują znaczący postęp. Chińska Republika Ludowa 14 maja 2025 roku wystrzeliła pierwszą partię 12 satelitów sterowanych przez AI w ramach projektu „Three-Body Computing Constellation”, używając rakiety „Changzheng-2D”. Ta początkowa konstelacja, opracowana przy udziale ADA Space i Zhejiang Laboratory, już teraz zapewnia moc obliczeniową na poziomie 5 petaoperacji na sekundę (POPS) oraz 30 terabajtów pamięci pokładowej. Ostatecznym celem Chin jest rozmieszczenie do 2800 satelitów o łącznej mocy 1000 POPS, wykorzystując próżnię kosmiczną jako naturalny system chłodzenia.

Wizjonerzy branży, w tym Jeff Bezos, założyciel Blue Origin, zdecydowanie popierają trend przenoszenia ciężkiej infrastruktury poza Ziemię. Postrzegają oni Księżyc jako źródło ogromnego potencjału ze względu na stałe oświetlenie słoneczne i niską grawitację. Blue Origin, która niedawno, 13 listopada 2025 roku, z sukcesem wylądowała pierwszym stopniem swojej rakiety New Glenn, aktywnie pracuje nad pojazdami zdolnymi do montażu takich obiektów w przestrzeni kosmicznej. Działania te podkreślają przejście od planowania koncepcyjnego do inżynieryjnej realizacji kosmicznych CPD jako integralnej części strategii rozwoju technologicznego do końca 2025 roku, jednocześnie podnosząc istotne kwestie dotyczące ochrony przed promieniowaniem i suwerenności danych.