Nowy etap walki z wylesianiem: Interpol rozszerza program LEAP

Piątego listopada 2025 roku, podczas obrad Globalnego Szczytu „Jedność dla Dzikiej Przyrody” w Rio de Janeiro, oficjalnie zainaugurowano trzecią fazę Programu Wspierania Organów Ścigania w Ograniczaniu Wycinki Lasów Tropikalnych (LEAP). Ta strategiczna inicjatywa ma na celu skuteczne uderzenie w siatki przestępcze, które osiągają ogromne zyski z nielegalnej wycinki lasów, handlu drewnem oraz nieuregulowanego wydobycia złota. Program LEAP jest realizowany we współpracy z kluczowymi partnerami międzynarodowymi: Interpolem, Biurem ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) oraz Międzynarodową Inicjatywą Klimatyczną i Leśną Norwegii (NICFI).

Valdeci Urquiza, Sekretarz Generalny Interpolu, podkreślił, że zwalczanie tych przestępców wymaga zdecydowanych działań ze strony służb porządku publicznego oraz wzmocnienia kooperacji międzynarodowej. Trzecia odsłona programu LEAP znacząco poszerza zasięg geograficzny działań, obejmując kluczowe regiony tropikalne, takie jak Brazylia, Ekwador, Indonezja, Papua-Nowa Gwinea oraz Peru. Szczególny nacisk położono na przestępstwa powiązane, zwłaszcza na nielegalne wydobycie surowców w dorzeczu Amazonki, które często prowadzi do skażenia rtęcią i poważnego naruszania praw człowieka. To kompleksowe podejście, łączące walkę z nielegalnym pozyskiwaniem drewna, górnictwem i przemytem, stanowi przejście do wieloaspektowej strategii egzekwowania prawa.

Bezpośrednio przed ogłoszeniem rozpoczęcia trzeciego etapu, brazylijska policja, przy wsparciu operacyjnym Interpolu, przeprowadziła udaną akcję na rzece Madeira. W wyniku tej operacji zniszczono 277 pływających pogłębiarek, które służyły do nielegalnego pozyskiwania złota. Szacunkowa wartość tych instalacji wynosiła około 6,8 miliona dolarów amerykańskich. Co ważniejsze, całkowity uszczerbek finansowy, jaki poniosły siatki przestępcze w wyniku tej interwencji, sięgnął blisko 193 milionów dolarów. Tak spektakularne rezultaty stanowią niezbity dowód na zdolność struktur międzynarodowych do skutecznego blokowania działalności generującej miliardowe dochody z eksploatacji zasobów naturalnych.

Uruchomienie LEAP 3.0 nabiera szczególnego znaczenia w kontekście zbliżającej się Konferencji ONZ ds. Zmian Klimatu (COP30), która odbędzie się w Brazylii i będzie poświęcona globalnym strategiom ekologicznym. Program LEAP, zainicjowany po raz pierwszy w 2018 roku, ewoluował od reakcji punktowej do globalnej inicjatywy o strategicznym i operacyjnym wpływie. Faza druga (obejmująca lata 2023–2025) koncentrowała się na ukierunkowanych operacjach i koordynacji transgranicznej w celu rozbicia zorganizowanych grup przestępczych. Podczas szczytu w Rio de Janeiro, który zgromadził ponad 400 partnerów, w tym przedstawicieli ludności rdzennej, rządów i sektora prywatnego, wystosowano apel o uznanie przestępczości środowiskowej za strategiczny priorytet globalny. Ten postulat jest zbieżny z niedawnym przyjęciem Deklaracji z Kapsztadu, która po raz pierwszy zakwalifikowała przestępstwa ekologiczne jako przestępczość zorganizowaną, co stanowi istotny krok dla państw grupy G20.