UE wdraża pięcioletnią strategię walki z handlem narkotykami: Sztuczna inteligencja i monitoring satelitarny w centrum uwagi

Unia Europejska oficjalnie zainaugurowała wdrożenie kompleksowej, pięcioletniej strategii mającej na celu skuteczne przeciwdziałanie nielegalnemu obrotowi narkotykami oraz związanemu z nim wzrostowi przestępczości z użyciem przemocy. Prezentacja tego ambitnego programu miała miejsce w czwartek, 4 grudnia 2025 roku, co symbolizuje przejście na intensywne wykorzystanie zaawansowanych technologii w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego. Komisarz UE ds. wewnętrznych i migracji, Magnus Brunner, przedstawiając założenia, podkreślił, że Europa osiągnęła krytyczny moment w kontekście zagrożenia narkotykowego. Inicjatywa ta stanowi integralną część szerszej europejskiej strategii bezpieczeństwa wewnętrznego ProtectEU, która została zapowiedziana wcześniej, w kwietniu 2025 roku.

Sercem nowej strategii jest technologiczne wzmocnienie agencji ochrony granic i służb ścigania, ze szczególnym uwzględnieniem agencji Frontex. Agencja ta otrzyma dostęp do satelitarnych systemów obserwacji o wysokiej rozdzielczości oraz bezzałogowych statków powietrznych. Narzędzia te mają służyć do monitorowania i neutralizowania szlaków przemytniczych, niezależnie od tego, czy prowadzą drogą powietrzną, morską, czy lądową. Co więcej, planowane jest wdrożenie sztucznej inteligencji, która automatycznie wykrywać będzie narkotyki przesyłane za pośrednictwem usług pocztowych i kurierskich. Komisarz Brunner wyraził się jasno: „Wysyłamy kartelom narkotykowym i ich strukturom zdecydowany sygnał: Europa stawia opór”.

Strategia ta wykracza poza sam nadzór technologiczny, obejmując szereg kluczowych działań. Wśród priorytetów znalazło się zacieśnianie współpracy międzynarodowej oraz precyzyjne uderzanie w ośrodki produkcji narkotyków. Istotnym elementem jest także intensywna praca prewencyjna, mająca na celu powstrzymanie rekrutacji młodzieży do struktur przestępczych, które coraz częściej wykorzystują media społecznościowe do werbunku. Skala problemu jest porażająca: w 2023 roku na terenie Unii Europejskiej skonfiskowano 419 ton kokainy, co oznacza sześciokrotny wzrost w ciągu ostatniej dekady. Równie poważnym wyzwaniem wewnętrznym pozostaje produkcja narkotyków syntetycznych, której skutkiem jest coroczna likwidacja ponad 500 nielegalnych laboratoriów.

W celu zapewnienia szybkiej reakcji na pojawiające się nowe zagrożenia, zostanie utworzona ogólnoeuropejska baza danych. Zarządzaniem tym repozytorium zajmie się Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EUDA). Ta baza danych umożliwi błyskawiczną identyfikację nowych substancji psychoaktywnych oraz prekursorów chemicznych, stanowiąc uzupełnienie dla analitycznych opracowań EUDA, takich jak „Europejski Raport Narkotykowy 2025: Trendy i Rozwój”. Aby przetestować i wdrożyć te innowacyjne rozwiązania, na rok 2026 zaplanowano uruchomienie specjalistycznego kampusu innowacji i bezpieczeństwa.

Pięcioletni plan ten wyraźnie sygnalizuje zmianę kierunku w polityce bezpieczeństwa europejskiego. Następuje wyraźne przesunięcie akcentu w stronę integracji wysoce precyzyjnych systemów nadzoru i zaawansowanej analizy danych. Jest to bezpośrednia odpowiedź na coraz bardziej złożone metody działania międzynarodowych grup przestępczych, które nieustannie ewoluują. Unia Europejska stawia na technologię jako kluczowy element obrony swoich granic i społeczeństw przed falą nielegalnych substancji.