Energia Odnawialna Przewyższa Węgiel Po Raz Pierwszy Globalnie w I Połowie 2025 Roku

W pierwszej połowie 2025 roku odnotowano historyczny zwrot w globalnym sektorze energetycznym – energia odnawialna po raz pierwszy wygenerowała więcej energii elektrycznej niż węgiel. Jest to znaczący kamień milowy w transformacji energetycznej, napędzany dynamicznym rozwojem mocy słonecznych i wiatrowych, które zaspokajają rosnące światowe zapotrzebowanie na energię elektryczną. Analiza danych z 88 krajów, obejmujących 93% globalnego zapotrzebowania na energię elektryczną, wykazała, że odnawialne źródła energii wyprodukowały 5 072 TWh, podczas gdy węgiel dostarczył 4 896 TWh. Udział odnawialnych źródeł energii w globalnym miksie energetycznym wzrósł do 50,9%, podczas gdy udział węgla spadł do 49,1%.

Dynamiczny rozwój energii słonecznej odegrał kluczową rolę w tym przełomie, odnotowując spektakularny wzrost (31%) w pierwszej połowie 2025 roku, osiągając 1303 TWh. Energia słoneczna samodzielnie pokryła 83% wzrostu globalnego zapotrzebowania na energię elektryczną, które wyniosło 369 TWh (wzrost o 2,6%). Energia wiatrowa również przyczyniła się do tego sukcesu, zapewniając 7,7% światowej produkcji energii elektrycznej, z generacją w wysokości 1365 TWh. Łącznie, rozwój energii słonecznej i wiatrowej przewyższył całkowity wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną, co pozwoliło na rozpoczęcie procesu zastępowania paliw kopalnych.

W rezultacie, globalna produkcja energii z paliw kopalnych spadła o 0,3%, a emisje z sektora energetycznego zmniejszyły się o 0,2%. Kluczowe gospodarki, takie jak Chiny i Indie, odegrały znaczącą rolę w tym przejściu. W Chinach odnotowano spadek zużycia paliw kopalnych o 1,7%, ponieważ rozwój energii wiatrowej i słonecznej zaspokoił cały wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną. Indie również doświadczyły spadku produkcji energii z paliw kopalnych dzięki znaczącemu wzrostowi czystych źródeł energii, który trzykrotnie przewyższył wzrost zapotrzebowania, zmniejszając zużycie węgla o 3,1%. W Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej, mimo wzrostu zapotrzebowania na energię, rozwój czystej energii nie nadążał za tym wzrostem, co doprowadziło do zwiększonego wykorzystania paliw kopalnych. W USA zużycie węgla wzrosło o 17%.

Eksperci podkreślają, że obserwujemy pierwsze oznaki decydującego zwrotu. "Energia słoneczna i wiatrowa rosną obecnie wystarczająco szybko, aby zaspokoić rosnący światowy apetyt na energię elektryczną. To początek zmiany, w której czysta energia nadąża za wzrostem popytu", stwierdziła Małgorzata Wiatros-Motyka, starszy analityk ds. energii elektrycznej w Ember. Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) przewiduje dalszą silną ekspansję energii odnawialnej w nadchodzących latach, z energią słoneczną odgrywającą wiodącą rolę ze względu na niskie koszty i szybsze procesy uzyskiwania pozwoleń, a następnie energią wiatrową. Prognozuje się, że do 2028 roku globalna moc zainstalowana w odnawialnych źródłach energii podwoi się, osiągając 7300 gigawatów (GW). Energia słoneczna będzie stanowić około 80% tego wzrostu, a energia wiatrowa około 96% do 2030 roku, ponieważ są to najbardziej opłacalne opcje dodawania nowej mocy wytwórczej w prawie każdym kraju na świecie.

Ten przełomowy moment w globalnym miksie energetycznym podkreśla przyspieszone tempo transformacji energetycznej i stanowi kluczowy wskaźnik postępu w dekarbonizacji sektora energetycznego. Chociaż wyzwania pozostają, zwłaszcza w zakresie integracji z siecią i finansowania, rosnąca konkurencyjność kosztowa i silniejsze wsparcie polityczne w krajach rozwijających się, takich jak Indie, które mają stać się drugim co do wielkości rynkiem wzrostu odnawialnych źródeł energii na świecie, wskazują na pozytywny kierunek zmian.