NASA Misja ESCAPADE Wystartowała na Marsa na Pokładzie Rakiety New Glenn Blue Origin

Agencja NASA odnotowała znaczący sukces 13 listopada 2025 roku, realizując udane wyniesienie na orbitę misji ESCAPADE (Escape and Plasma Acceleration and Dynamics Explorers). Start nastąpił o godzinie 15:55 czasu EST z Kompleksu Startowego 36 na Stacji Sił Kosmicznych Cape Canaveral na Florydzie, przy użyciu rakiety New Glenn firmy Blue Origin. Wydarzenie to oznacza podwójne osiągnięcie: jest to pierwsze dostarczenie przez Blue Origin kluczowego ładunku naukowego dla NASA oraz pierwsze udane pionowe lądowanie pierwszego stopnia rakiety New Glenn na barkę nazwaną Jacklyn, po wcześniejszym niepowodzeniu w styczniu tego samego roku.

Misja ESCAPADE, prowadzona przez Laboratorium Nauk Kosmicznych Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley (SSL), składa się z pary bliźniaczych statków kosmicznych, nazwanych Blue i Gold. Podstawowym celem tej pionierskiej misji jest dogłębne zbadanie, w jaki sposób strumień słoneczny, nieustannie płynący z dużą prędkością, oddziałuje z hybrydowym magnetosferą Marsa. Naukowcy, w tym główny badacz Robert Lillis, mają nadzieję, że zebrane dane pomogą wyjaśnić ewolucję klimatu Marsa i proces stopniowej utraty jego atmosfery. Zrozumienie tej pogody kosmicznej jest priorytetem dla przyszłych misji załogowych, ponieważ wiedza ta jest kluczowa dla ochrony systemów i ludzi przed szkodliwym promieniowaniem cząstek wysokoenergetycznych na powierzchni planety.

Statki Blue i Gold, zbudowane przez Rocket Lab USA, rozpoczną podróż do Czerwonej Planety po fazie oczekiwania, która potrwa do optymalnego ustawienia planet jesienią 2026 roku. Wykorzystają one trajektorię z przelotem w pobliżu Ziemi, znaną jako manewr Obertha, w listopadzie 2026 roku, aby zoptymalizować zużycie energii. Przewiduje się, że po dziesięciomiesięcznym rejsie, bliźniacze sondy dotrą do Marsa we wrześniu 2027 roku, stając się pierwszą skoordynowaną misją dwusatelitarną, która wejdzie na orbitę innej planety. Po wejściu na orbitę, sondy przez kilka miesięcy ustawią się w formacji „sznura pereł”, co umożliwi im badanie zmian warunków pogody kosmicznej w krótkim czasie, co jest niemożliwe dla misji jednosatelitarnych, takich jak MAVEN.

Pierwsza faza naukowa, koncentrująca się na badaniu zmienności w czasie rzeczywistym, ma rozpocząć się w czerwcu 2028 roku. W późniejszym etapie, sondy przejdą na różne orbity w celu umożliwienia jednoczesnych pomiarów wiatru słonecznego i górnej atmosfery Marsa. Misja ESCAPADE, będąca częścią programu NASA SIMPLEx (Small Innovative Missions for Planetary Exploration), kontynuuje dziedzictwo wcześniejszych badań, wprowadzając jednocześnie nowatorską trajektorię istotną dla przyszłych misji załogowych. Zaangażowanie podmiotów komercyjnych, takich jak Blue Origin, w dostarczanie kluczowych ładunków naukowych, odzwierciedla zmieniający się krajobraz partnerstw w eksploracji kosmosu, co potwierdził zastępca administratora NASA, Sean Duffy.