Chiny przyspieszają start Shenzhou-22 po uszkodzeniu kapsuły Shenzhou-20 przez kosmiczne śmieci

Chińska Agencja Kosmiczna ds. Załogowych Lotów Kosmicznych (CMSA) znacząco przyspieszyła przygotowania do bezzałogowej misji statku kosmicznego Shenzhou-22. Obecnie planowana data startu to 25 listopada 2025 roku, godzina 04:11 czasu UTC, z Centrum Startowego Satelitów Jiuquan, położonego na Pustyni Gobi. Decyzja o przyspieszeniu wynikała z poważnego incydentu na orbicie, który zagroził bezpieczeństwu kapsuły powrotnej przeznaczonej dla załogi Shenzhou-20, przebywającej obecnie na pokładzie stacji kosmicznej Tiangong.

Przyczyną nagłej potrzeby było zdarzenie z 14 listopada, kiedy to załoga Shenzhou-20 – dowódca Chen Dong, inżynier Chen Zhongrui oraz astronautka Wang Jie – została zmuszona do skorzystania ze statku Shenzhou-21 w celu powrotu na Ziemię. Jak podała CMSA, ich pierwotna kapsuła powrotna Shenzhou-20 została uszkodzona przez domniemane kosmiczne śmieci, co objawiło się powstaniem „drobnych pęknięć” w małym oknie. Usterka ta całkowicie zdyskwalifikowała pojazd jako bezpieczny środek transportu dla załogi, uniemożliwiając załogowy powrót.

Pierwotny termin powrotu, ustalony na 5 listopada, został przesunięty o dziewięć dni, co pozwoliło sześciu taikonautom na przeprowadzenie szczegółowych inspekcji i opracowanie planów awaryjnych. Ostatecznie, załoga Shenzhou-20 pomyślnie wylądowała 14 listopada w Mongolii Wewnętrznej, korzystając z kapsuły Shenzhou-21. Było to pierwsze w historii chińskiego programu kosmicznego udane zastosowanie alternatywnej procedury powrotu. Co więcej, podczas tej misji dowódca Chen Dong ustanowił historyczny rekord, stając się pierwszym chińskim astronautą, który spędził na orbicie ponad 400 dni. Cała załoga ustanowiła również krajowy rekord najdłuższego nieprzerwanego pobytu w kosmosie, wynoszący 204 dni.

Bezpośrednią konsekwencją logistyczną tej wymiany awaryjnej jest fakt, że załoga Shenzhou-21, która dotarła na stację 31 października, pozostała bez gotowego do lotu powrotnego pojazdu, ponieważ ich oryginalny statek został wykorzystany przez opuszczających stację taikonautów. Przyspieszona misja Shenzhou-22 ma za zadanie dostarczyć niezbędne zaopatrzenie, a co najważniejsze, stanowić zapasową lub zastępczą opcję powrotu dla załogi Shenzhou-21. Obecnie przewiduje się, że ta załoga pozostanie na pokładzie stacji Tiangong aż do około kwietnia 2026 roku, aby zakończyć swoją rotację.

Decyzja CMSA o przyspieszeniu startu Shenzhou-22, który pierwotnie planowano dopiero na 2026 rok, wyraźnie podkreśla priorytet, jakim jest utrzymanie bezpiecznej i ciągłej zdolności operacyjnej stacji Tiangong. Incydent ten dobitnie uwypukla narastające zagrożenie stwarzane przez kosmiczne śmieci. Odłamki te poruszają się z prędkością dochodzącą do 17 500 mil na godzinę, co sprawia, że nawet minimalne uderzenie może spowodować katastrofalne uszkodzenia. Mimo że CMSA wykazała się solidnym planem awaryjnym, uszkodzony statek Shenzhou-20 pozostaje na orbicie, gdzie ma przeprowadzać dalsze eksperymenty, oczekując na decyzję o jego ostatecznym wycofaniu z orbity.