Najnowsze badania, opublikowane w sierpniu 2025 roku w czasopiśmie „Molecular Metabolism”, rzucają nowe światło na aktywną rolę mózgu w utrzymaniu równowagi metabolicznej w nocy. Odkrycia wskazują na istnienie specyficznej grupy neuronów w podwzgórzu, które są odpowiedzialne za regulację poziomu cukru we krwi podczas snu.
Neurony te, zlokalizowane w brzuszno-przyśrodkowym jądrze podwzgórza (VMH), obszarze kierującym fundamentalnymi funkcjami jak sen, apetyt czy temperatura ciała, aktywują proces spalania tłuszczu w pierwszych godzinach nocnego wypoczynku. Mechanizm ten zapewnia stałe dostarczanie energii dla mózgu i całego organizmu, co jest kluczowe podczas naturalnych okresów postu nocnego. Rozpad tłuszczów prowadzi do powstania glicerolu, który organizm może przekształcić w glukozę, podtrzymując stabilny poziom cukru we krwi.
Naukowcy zaobserwowali, że sztuczne stymulowanie tych neuronów, nazwanych VMH Cckbr, u myszy prowadziło do wzrostu poziomu glicerolu, potwierdzając ich rolę w inicjowaniu tego szlaku metabolicznego. Odkrycie to otwiera nowe perspektywy w rozumieniu zaburzeń metabolicznych, takich jak stan przedcukrzycowy. Sugeruje się, że nadmierna aktywność tych neuronów podwzgórzowych może przyczyniać się do podwyższonego poziomu cukru we krwi u osób ze stanem przedcukrzycowym, wynikającego ze zwiększonego rozpadu tłuszczu w nocy.
Badania prowadzone przez naukowców z University of Michigan pogłębiają naszą wiedzę o skomplikowanych mechanizmach regulujących gospodarkę glukozą podczas snu. Otwierają one drogę do opracowania innowacyjnych strategii terapeutycznych skierowanych na te nowo zidentyfikowane szlaki neuronalne, co może być kluczowe w leczeniu zaburzeń metabolicznych, w tym stanu przedcukrzycowego. Zrozumienie tej złożonej zależności między mózgiem a metabolizmem w czasie snu podkreśla głęboki wpływ nocnego odpoczynku na ogólne zdrowie i samopoczucie.
Dodatkowe badania wskazują, że niedobór snu może znacząco spowalniać metabolizm, nawet o 10% po zaledwie kilku dniach. Osoby niewyspane częściej sięgają po produkty bogate w cukry proste i tłuszcze, co jest związane ze wzrostem poziomu greliny (hormonu głodu) oraz osłabieniem funkcji kory przedczołowej, odpowiedzialnej za racjonalne decyzje żywieniowe. Brak odpowiedniej ilości snu obniża również wrażliwość insulinową, utrudniając komórkom efektywne przetwarzanie glukozy na energię i prowadząc do magazynowania nadmiaru cukru w postaci tkanki tłuszczowej.
Eksperci z National Sleep Foundation podkreślają, że optymalna ilość snu dla dorosłych wynosi od 7 do 9 godzin na dobę. Jakość snu jest równie ważna jak jego długość, ponieważ kluczowe procesy regeneracyjne zachodzą między godziną 22:00 a 2:00.