W starożytnym mieście Attouda, położonym w regionie Denizli w Turcji, archeolodzy dokonali znaczącego odkrycia – odnaleziono sanktuarium poświęcone frygijskiej Matce Bogini Matar, znanej również jako Kubela. Znalezisko to, datowane na około 2600–2800 lat temu (VIII-VI wiek p.n.e.), dostarcza cennych informacji na temat zasięgu kultu tej bogini płodności i obfitości w Anatolii.
W obrębie sanktuarium, zlokalizowanego na starożytnym akropolu Attoudy, odkryto otwarty skalny monument, świętą jaskinię oraz unikalny kamienny idol, będący podwójnym kamiennym idolem. Te elementy świadczą o głębokiej duchowości starożytnych społeczności i ich związku z cyklami natury. Odkrycie to jest szczególnie istotne, ponieważ kamienne idole Matar dotychczas znajdowano głównie we wschodniej Frygii, w rejonach dzisiejszych Eskişehir, Afyonkarahisar i Kütahya. Obecność sanktuarium w Attoudzie, znacznie dalej na zachód, wskazuje na znacznie szersze rozprzestrzenienie się kultu Matki Bogini, sięgające aż do Denizli.
Doc. dr hab. Bilge Yılmaz Kolancı z Uniwersytetu Pamukkale, która sprawowała naukowy nadzór nad wykopaliskami, podkreśliła, że jest to kluczowe dla zrozumienia ekspansji frygijskich wierzeń duchowych. Prace archeologiczne, prowadzone w ramach programu "Dziedzictwo dla Przyszłości" Tureckiego Ministerstwa Kultury i Turystyki.
Na terenie świętego miejsca znaleziono również liczne wykute w kamieniu czary do libacji, studnie i odpływy, które sugerują odprawianie rytuałów związanych z ofiarami z chleba i wody. Symbolizowały one płodność, urodzaj i błogosławieństwo bogini, dostarczając cennych danych na temat starożytnych sposobów oddawania czci rolniczej obfitości. Attouda, będąca w starożytności miastem Karii i Frygii, strategicznie położona między wybrzeżem Morza Egejskiego a wschodnią Anatolią, rozwijała się dynamicznie w okresach hellenistycznym, rzymskim i bizantyjskim.
Odkrycie to stanowi kamień milowy dla archeologii anatolijskiej, ukazując głębię frygijskiej duchowości i umacniając pozycję Attoudy jako znaczącego centrum religijnego. Kontynuowane prace wykopaliskowe zapowiadają dalsze odkrycia dotyczące interakcji między cywilizacjami, bóstwami i rytuałami w sercu Anatolii, dodając nowy wymiar do zrozumienia kultu płodności i poszukiwania boskiego wsparcia przez starożytne ludy.