Nowe badanie precyzyjnie datuje narodziny Jowisza dzięki analizie meteorytów

Międzynarodowy zespół naukowców z Uniwersytetu Nagoja w Japonii oraz Włoskiego Narodowego Instytutu Astrofizyki (INAF) opublikował w czasopiśmie *Scientific Reports* wyniki przełomowego badania, które precyzyjnie określa wiek Jowisza, największej planety Układu Słonecznego. Analiza meteorytów, a konkretnie chondr – maleńkich, kulistych kropli stopionej skały – pozwoliła ustalić, że Jowisz narodził się około 1,8 miliona lat po powstaniu Układu Słonecznego.

Chondry, znajdujące się w meteorytach, uważa się za pozostałości po wysokoenergetycznych zderzeniach planetesymali, czyli wczesnych ciał niebieskich krążących wokół Słońca. Intensywne ciepło tych kolizji topiło skały i pył, tworząc chondry. Profesor Sin-iti Sirono z Uniwersytetu Nagoja wyjaśnia, że obecność wody w planetesymalach podczas zderzeń powodowała natychmiastowe parowanie, co działało jak miniaturowe eksplozje, rozbijając stopioną skałę krzemianową na drobne kropelki. Te kropelki, po zestaleniu, są tym, co obserwujemy dzisiaj w meteorytach.

Naukowcy przeprowadzili symulacje komputerowe wzrostu Jowisza, które wykazały, jak jego potężna grawitacja inicjowała wysokoenergetyczne zderzenia między planetesymalami. Symulacje te z powodzeniem odtworzyły cechy chondr obserwowanych w meteorytach. Wyniki badania wskazują, że szczytowy okres formowania się chondr przypadał na około 1,8 miliona lat po rozpoczęciu istnienia Układu Słonecznego. Dr Diego Turrini z INAF podkreśla, że ten moment zbiega się z intensywnym gromadzeniem gazu przez Jowisza, co pozwoliło mu osiągnąć obecną, masywną wielkość. „To mówi nam, że Jowisz narodził się dokładnie w tym czasie” – stwierdził Turrini, dodając, że dane z meteorytów potwierdzają ten wniosek.

Badanie to nie tylko datuje narodziny Jowisza, ale także wprowadza nową metodę śledzenia czasów formowania się innych planet. Choć produkcja chondr związana z Jowiszem była krótkotrwała, sugeruje to, że inne planety olbrzymie, takie jak Saturn, również mogły inicjować podobne procesy w trakcie swojego powstawania. Analizując chondry o różnym wieku, naukowcy mogą odtworzyć kolejność narodzin planet i lepiej zrozumieć ewolucję systemów planetarnych nie tylko w naszym Układzie Słonecznym, ale także wokół innych gwiazd.