Kolumbijscy botanicy ogłosili sensacyjne znalezisko: nieopisany wcześniej gatunek rośliny, wstępnie nazwany *Passiflora dulimae*, został zidentyfikowany w głębi wąwozu Combeima, położonego w departamencie Tolima. Odkrycie to po raz kolejny uwypukla niezwykłe bogactwo biologiczne regionu Andów, jednocześnie stawiając przed naukowcami poważne wyzwania związane z ochroną.
Ta unikatowa liana została odkryta na wysokości około 2400 metrów nad poziomem morza, w pobliżu szlaku prowadzącego do malowniczego wodospadu La Plata. Roślina wyróżnia się uderzającą morfologią, która natychmiast przyciąga uwagę: jej białe działki kielicha stanowią wyraźny kontrast dla jasnozielonej korony, ozdobionej drobnymi, fioletowymi plamkami. Rodzaj Męczennica (Passiflora), do którego należy ten nowy gatunek, jest imponujący – obejmuje on ponad 500 przedstawicieli, znanych z gwiaździstych, często aromatycznych kwiatów, które w środowisku tropikalnym są zapylane głównie przez kolibry.
Specjaliści zaangażowani w opisanie gatunku, w tym David Lozano-Sifuentes, natychmiast wyrazili poważne zaniepokojenie jego przyszłością. Badania wykazały, że *Passiflora dulimae* jest endemitem, występującym wyłącznie na wysokościach od 2600 do 2900 metrów, w obrębie gminy Ibague. Z tego powodu roślina została już sklasyfikowana jako Krytycznie Zagrożona (Narażona Krytycznie). Klasyfikacja ta oznacza, że ze względu na skrajnie ograniczony obszar występowania, gatunek ten znajduje się w niezwykle trudnej sytuacji i grozi mu wysokie ryzyko wyginięcia w środowisku naturalnym.
Poważne ryzyko dla siedliska tej męczennicy wynika przede wszystkim z intensywnej hodowli zwierząt oraz ciągłego wylesiania w tym rejonie. Działalność człowieka drastycznie zmniejsza dostępny teren dla tej wrażliwej rośliny. Co więcej, zaobserwowany deficyt dojrzałych, owocujących pędów sugeruje potencjalnie niski sukces zapylania. Ten fakt dodatkowo podważa długoterminowe szanse na przetrwanie tego potencjalnie endemicznego gatunku. Niewystarczające zapylanie może być wyraźnym sygnałem naruszenia delikatnej równowagi lokalnego ekosystemu, co wymaga dogłębnej analizy.
W odpowiedzi na to odkrycie i świadomość kruchości nowego gatunku, pilnie proponowane są środki ochrony przyrody. Działania te obejmują nie tylko natychmiastową ochronę samego siedliska, ale również ustanowienie ścisłej współpracy z lokalnymi społecznościami. To partnerstwo uznaje się za kluczowy czynnik w zachowaniu unikalnego dziedzictwa biologicznego wąwozu Combeima. Wysiłki mające na celu ochronę *Passiflora dulimae* potwierdzają wspólną odpowiedzialność za integralność otaczającego nas świata i konieczność szybkiej interwencji w obliczu zagrożeń środowiskowych.