Zespół japońskich naukowców, kierowany przez botanika Kenjiego Suetsugu z Uniwersytetu Kobe, dokonał przełomu w dziedzinie botaniki. Odkryli oni nowy rodzaj roślin naczyniowych, co stanowi pierwsze tego typu zdarzenie w Japonii od 1930 roku. Badania koncentrowały się na gatunkach mykoheterotroficznych – roślinach, które całkowicie zrezygnowały z fotosyntezy. Wszystkie niezbędne składniki odżywcze czerpią one z grzybów glebowych. Te niezwykłe „kwiaty widma” są istotnym wskaźnikiem kondycji ekosystemów leśnych, ponieważ ich przetrwanie jest nierozerwalnie związane ze stabilnością podziemnych sieci grzybowych.
Oficjalny opis rośliny *Relictithismia kimotsukiensis* nastąpił w 2024 roku, co uświetniło to wyjątkowe wydarzenie. Yasunori Nakamura, konsultant ekologiczny, który brał udział w odkryciu, określił znalezisko jako „niemal cudowne”, podkreślając tym samym niezbadane bogactwo biologiczne naszej planety. Nazwa nowego rodzaju, *Relictithismia*, odnosi się do jego „reliktowego” statusu. Japońska nazwa, „mujin-no-shokudai” (czyli „kandelabr borsuka”), wskazuje na pokrewieństwo z rodzajem *Thismia*. Ostatni raz nowy rodzaj roślin naczyniowych został uznany w Japonii w 1930 roku, kiedy to opisano *Japonolirion*.
Wyjątkowość *R. kimotsukiensis* tkwi w jego morfologii. Roślina ta często kwitnie pod warstwą ściółki leśnej lub nawet nie wynurza się ponad powierzchnię gruntu. Jest to prawdopodobnie adaptacja związana z samozapyleniem. Jej charakterystyczne cechy, w tym sześć wolnych pręcików stykających się ze znamieniem słupka, nie występują w żadnym z pięciu wcześniej poznanych rodzajów należących do rodziny Thismiaceae. To odkrycie sugeruje potencjalne powiązanie ewolucyjne między wcześnie oddzielonymi rodami a rodzajem *Thismia*.
Los tych rzadkich organizmów jest niezwykle niepewny. Obecnie wiadomo jedynie o pięciu osobnikach *Relictithismia kimotsukiensis*. Wymaga to natychmiastowego opracowania środków ochrony, mających na celu przeciwdziałanie utracie siedlisk oraz zmianom klimatycznym. Inny wrażliwy gatunek, *Monotropastrum kirishimense*, również jest zagrożony: zidentyfikowano mniej niż 20 osobników, rozmieszczonych w zaledwie 10 populacjach w zachodniej Japonii. Ogólnie rzecz biorąc, około połowa ze stu znanych gatunków rodziny Thismiaceae jest znana tylko z miejsca pierwszego odkrycia, czasami na podstawie pojedynczego egzemplarza.
Badania te zyskują znaczący impet dzięki aktywnemu zaangażowaniu społeczeństwa. Przyrodnicy-amatorzy odegrali kluczową rolę, na przykład w ponownym odkryciu gatunku *Thismia kobensis* w 2021 roku, który uważano za wymarły od 1999 roku. Profesor Suetsugu, który w ciągu ostatniej dekady odkrył i opisał 10 nieznanych wcześniej gatunków mykoheterotrofów, koncentruje teraz swoje wysiłki na badaniu podziemnych sieci grzybowych. Dąży on do rozszyfrowania procesów biochemicznych leżących u podstaw przejścia do pełnej mykoheterotrofii.