Urok kotów od wieków fascynuje ludzkość, a ich obecność w sztuce, kulturze i przestrzeni cyfrowej jest niezaprzeczalna. Wystawa "MEOW FACTOR. Koty między sztuką, mediami, memami a SI", która odbywa się w dniach od 3 października do 12 grudnia 2025 roku w Cellar Contemporary w Trydencie, stanowi współczesne świadectwo tej trwałej fascynacji. Ekspozycja zgłębia głęboki wpływ, jaki koty wywierają na nasze artystyczne ekspresje, kulturę cyfrową i współczesne postrzeganie świata.
"MEOW FACTOR" wpisuje się w szerszy trend kulturowy celebrujący nieustanną obecność kotów w sztuce i mediach. Już w styczniu 2025 roku mediolańska Galeria Sztuki Finestreria gościła "TUTTI GATTI", wystawę zbiorową prezentującą prace 29 artystów eksplorujących ikoniczny wizerunek kota poprzez różnorodne media. Wcześniej w 2025 roku "Arte per voi" zorganizowało "Molto più che 4 gatti", kolejną wystawę zbiorową ukazującą innowacyjne interpretacje kociego motywu. Te wydarzenia zbiorowo podkreślają rosnące zafascynowanie kotami we współczesnej kulturze wizualnej.
Historia relacji między kotami a ludzkością jest długa i bogata. W starożytnym Egipcie koty otaczano boską czcią, kojarzono je z boginią Bastet, symbolem domowego ogniska, radości i płodności. Ich wizerunki zdobiły sztukę, biżuterię i malowidła grobowe, symbolizując ochronę i boską łaskę. Prawo chroniło koty, a ich zabicie, nawet przypadkowe, było surowo karane, co świadczy o ich wyjątkowym statusie. W sztuce średniowiecza ich symbolika ewoluowała – od kojarzenia z tajemnicą i mądrością, po bycie symbolem zła i czarnej magii, często przedstawiane w towarzystwie czarownic. Jednak w okresie renesansu artyści, tacy jak Leonardo da Vinci, dostrzegali w kotach wdzięk i elegancję, włączając je do swoich dzieł, choć z mniejszą częstotliwością niż w starożytności. W XVIII i XIX wieku nastąpił złoty wiek malarstwa kotów, czego przykładem jest monumentalne dzieło Karla Kahlera «Kochankowie mojej żony» (1893), przedstawiające 42 koty. Obraz ten został sprzedany za ponad 800 000 dolarów, co świadczy o nieprzemijającej wartości klasycznej sztuki z kotami.
W erze cyfrowej koty wkroczyły na arenę internetowych zjawisk. Memy z kotami, takie jak "Grumpy Cat", "Nyan Cat" i "Keyboard Cat", zyskały globalną popularność ponad dekadę temu, przekształcając się z prostych obrazków w potężne symbole kultury. Marki szybko dostrzegły potencjał, wykorzystując kocie motywy do angażowania odbiorców i dodawania humoru do swoich kampanii. Zrozumiała natura kocich zachowań i wyrazów pyska sprawia, że są one idealnym materiałem do tworzenia treści "moment marketingowych", pozwalając markom na emocjonalne połączenie z konsumentami. Badania pokazują, że oglądanie treści z kotami w Internecie wiąże się z pozytywnymi emocjami i może służyć jako forma cyfrowej terapii lub łagodzenia stresu.
Jednocześnie sztuczna inteligencja (SI) otwiera nowe ścieżki dla artystycznej ekspresji, generując coraz bardziej złożone obrazy kotów. Platformy takie jak Midjourney, DALL-E czy strony takie jak ThisCatDoesNotExist.com tworzą nowe interpretacje kociej estetyki, prowokując dyskusje na temat oryginalności i procesu twórczego. Choć te generowane przez SI dzieła bywają niekiedy niedoskonałe, ukazują fascynujące połączenie technologii i sztuki, dając wgląd w przyszłość cyfrowego tworzenia. Badania nad SI obejmują również analizę kocich emocji, co może zrewolucjonizować opiekę nad zwierzętami i nasze rozumienie ich potrzeb. Wystawa «MEOW FACTOR» obejmuje sekcję multimedialną z filmami stworzonymi przy użyciu sztucznej inteligencji, gdzie koty są reinterpretowane zgodnie z nowymi logikami algorytmicznymi. Podkreśla to, jak koty, będąc płynnymi i interaktywnymi ikonami, są w stanie łączyć różne poziomy globalnej kultury wizualnej, od «Hello Kitty» po wirusowe memy.
Wystawa "MEOW FACTOR", łącząc te różnorodne elementy – od starożytnych korzeni po najnowsze technologie – podkreśla, jak koty pozostają potężnym źródłem inspiracji i lustrem odzwierciedlającym nasze ewoluujące krajobrazy kulturowe i technologiczne. Szczegółowe informacje dotyczące godzin otwarcia i biletów na wystawę "MEOW FACTOR" można znaleźć na stronie internetowej Cellar Contemporary.