Najnowsze badania naukowe wskazują na silny związek między siłą fizyczną, a w szczególności siłą uścisku dłoni, a poprawą samopoczucia psychicznego oraz sprawności poznawczej. Odkrycia te podkreślają holistyczne podejście do zdrowia, ukazując nierozerwalne połączenie ciała i umysłu.
Przełomowe badanie z 2022 roku, obejmujące ponad 40 000 uczestników z brytyjskiej bazy danych UK Biobank i opublikowane w czasopiśmie BMC Medicine, wykazało, że osoby o silniejszym uścisku dłoni charakteryzowały się lepszymi zdolnościami poznawczymi, wyższym poziomem satysfakcji z życia oraz zgłaszały mniej objawów depresji i lęku. Analiza sugeruje, że większa objętość istoty szarej w mózgu może pośredniczyć w tej zależności.
Kolejne badanie, przeprowadzone w 2025 roku i opublikowane w American Journal of Psychiatry, pogłębiło tę wiedzę, wskazując na korelację między wyższą siłą uścisku a lepszą łącznością w obrębie sieci mózgowych, w tym z siecią stanu spoczynkowego (default mode network – DMN). DMN jest kluczowa dla procesów myślowych związanych z samoświadomością i wewnętrznymi stanami umysłu, co sugeruje, że siła uścisku może odzwierciedlać ogólny stan zdrowia sieci neuronalnych niezbędnych dla dobrego samopoczucia.
Siła uścisku dłoni jest prostym, szybkim i niedrogim wskaźnikiem, który może być stosowany w praktyce klinicznej i badaniach zdrowia publicznego do oceny ogólnej sprawności układu mięśniowo-szkieletowego. Wskazuje nie tylko na siłę kończyn górnych, ale także odzwierciedla ogólną sprawność funkcjonalną. Badania przeprowadzone w Polsce przez naukowców z Uniwersytetu Rzeszowskiego wykazały, że średnia siła uścisku dłoni u osób starszych wynosiła 19,98 kg, przy czym obniżona siła mięśniowa występowała u ponad połowy badanych kobiet i mężczyzn. Słaby uścisk może być predyktorem gorszych wyników leczenia, ograniczeń funkcjonalnych, niższej jakości życia, a nawet zwiększonego ryzyka zgonu.
Badania sugerują również, że siła uścisku dłoni może być powiązana z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, a nawet chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera. Choć trening siłowy i ogólna aktywność fizyczna przynoszą korzyści dla zdrowia psychicznego i funkcji poznawczych, wzmacnianie siły uścisku powinno być elementem szerszego, zrównoważonego podejścia do zdrowia. Odkrycia te podkreślają znaczenie siły uścisku jako wskaźnika ogólnego stanu zdrowia, sugerując, że trening siły chwytu może być integralną częścią dbania o sprawność umysłową i fizyczną.