Kazachstan sluit zich aan bij Abraham-akkoorden te midden van Amerikaanse top over zeldzame aardmetalen

Op 6 november 2025 maakte de Republiek Kazachstan officieel haar intentie kenbaar om zich aan te sluiten bij het geheel van de Abraham-akkoorden. Deze belangrijke verklaring werd afgelegd tijdens een top in de Verenigde Staten, waar president Donald Trump de leiders van vijf Centraal-Aziatische landen ontving. Dit besluit markeert een significante wending in de buitenlandse politiek van Astana en duidt op een herijking van de prioriteiten in de gehele regio.

Naast de diplomatieke doorbraken was de centrale focus van de top in het Witte Huis de strategische versterking van de Amerikaanse toegang tot zeldzame aardmetalen, waarvan Centraal-Azië rijk is. Deze grondstoffen zijn van cruciaal belang voor de defensie-industrie en geavanceerde technologieën. Ze vormen het middelpunt van een geopolitieke concurrentiestrijd waarin Washington ernaar streeft de dominantie van China in de productie en verwerking te verminderen. Voor Kazachstan, waar zeldzame aardmetalen worden aangeduid als de “nieuwe olie”, biedt deze stap de kans om economische banden te diversifiëren en de afhankelijkheid van traditionele partners, waaronder Rusland en China, te verlagen.

De aansluiting van Kazachstan bij de akkoorden, die de betrekkingen tussen Israël en een reeks Arabische en islamitische staten normaliseren, heeft een diepgaande symbolische betekenis. Hoewel Astana en Jeruzalem al sinds 1992 diplomatieke betrekkingen onderhouden, geloven experts dat deze stap bedoeld is om het initiatief van de Abraham-akkoorden zelf nieuw leven in te blazen. Waarnemers merkten op dat dit initiatief enigszins was verzwakt na de gebeurtenissen van oktober 2023. President Trump benadrukte dat Kazachstan het eerste land is dat zich tijdens zijn tweede presidentiële termijn bij dit format heeft gevoegd, wat wijst op verdere uitbreiding in deze richting.

Deze manoeuvre wordt gezien als een logisch vervolg op het multi-vectorbeleid van Kazachstan, dat gericht is op een evenwichtige dialoog met alle belangrijke wereldspelers, inclusief de staten in het Midden-Oosten en Israël. Door deel te nemen aan de akkoorden, die in 2020-2021 werden geïnitieerd en waartoe de VAE, Bahrein, Marokko en Soedan reeds behoren, positioneert Astana zich als een schakel tussen het Midden-Oosten en Centraal-Azië. Dit opent perspectieven voor samenwerking op het gebied van defensie, cyberbeveiliging, energie en agrotechnologieën.

De geopolitieke verschuiving vindt plaats tegen de achtergrond van de actieve bevordering van de Amerikaanse belangen in de regio, die door geopolitici uit het verleden het “hart van de wereld” werd genoemd. De regering-Trump biedt een alternatief voor het Chinese “Gordel en Weg”-initiatief en heeft in de eerste helft van de tweede ambtstermijn al handelsovereenkomsten ter waarde van in totaal 12,4 miljard dollar gesloten met de vijf Centraal-Aziatische landen. Waarnemers merken op dat de verdieping van de banden met Israël mogelijk een gemengde reactie in de moslimwereld kan oproepen vanwege de gevoeligheid van de Palestijnse kwestie. Desondanks vertegenwoordigt dit voor de landen in de regio een kans om de nationale veiligheid te versterken en toegang te krijgen tot geavanceerde technologieën, waardoor zij een grotere mate van zelfstandigheid in mondiale processen verwerven.