EU-uitbreiding naar 2030 haalbaar: Kallas ziet versneld pad voor belangrijke kandidaat-landen

Op 4 november 2025 werd de inschatting gemaakt dat de Europese Unie (EU) in staat moet zijn om tegen 2030 nieuwe lidstaten te verwelkomen. Kaja Kallas, de Hoge Vertegenwoordiger van de EU voor Buitenlandse Zaken, benadrukte dat het uitbreidingsproces momenteel sneller verloopt dan in de afgelopen vijftien jaar. Zij beschouwt deze versnelling als een cruciale investering in de stabiliteit en veiligheid van Europa, zeker gezien de veranderende geopolitieke realiteit en de noodzaak tot een sterker blok. Marta Kos, de Eurocommissaris voor Uitbreiding, bevestigde dit optimisme en stelde dat een succesvolle uitbreiding een "reële mogelijkheid is in de komende jaren," waarbij ze de aanzienlijke stappen prees die landen als Montenegro, Albanië, Oekraïne en Moldavië hebben gezet.

De vorderingen van de kandidaat-lidstaten zijn direct gekoppeld aan hun interne hervormingsbereidheid en politieke daadkracht. Montenegro loopt voorop in dit traject. Dit land streeft ernaar de onderhandelingen tegen eind 2026 af te ronden. Volgens de leiding van de EU maakt dit toetreding tot de Unie in 2028 tot een realistisch doel. Ook Albanië toont een sterke dynamiek en heeft de intentie om de dialoog uiterlijk in 2027 te finaliseren. Voor zowel Oekraïne als Moldavië, die de screeningfase hebben voltooid, is de ambitie vastgesteld om de onderhandelingen in 2028 voorlopig af te sluiten.

Ondanks de aanhoudende grootschalige agressie ontving Oekraïne de beste beoordeling van de Europese Commissie sinds 2023. Dit weerspiegelt de diepgaande, systemische hervormingen die het land doorvoert. Vicepremier Taras Kachka merkte op dat het rapport bevestigt dat de focus verschoven is van louter het aannemen van wetgeving naar de feitelijke implementatie van Europese normen in cruciale sectoren.

Echter, de Europese Commissie signaleerde ook aanhoudende druk op de anti-corruptieorganen in Oekraïne, een punt dat blijvende aandacht vereist. Parallel hieraan heeft Moldavië eveneens een duidelijke Europese koers ingezet. Dit werd bekrachtigd tijdens de EU-Moldavië top in juli 2025. Moldavië heeft zich eveneens ten doel gesteld om de onderhandelingen uiterlijk begin 2028 voorlopig af te sluiten.

De weg naar lidmaatschap voor Servië verloopt daarentegen moeizamer. Dit is voornamelijk te wijten aan interne politieke onrust en een vertraging in noodzakelijke hervormingen, met name op het gebied van de rechtsstaat en de vrijheid van meningsuiting. De stagnatie in Belgrado dient als een duidelijke herinnering: externe kansen voor toetreding ontstaan alleen wanneer er interne consistentie en een onwankelbare toewijding aan fundamentele Europese beginselen is. De realiteitszin van de doelstelling van 2030 hangt onlosmakelijk samen met de mate waarin kandidaat-landen hun interne structuren consequent en diepgaand transformeren conform de Europese standaarden.