Shenzhou-20 bemanning keert terug naar Aarde na uitstel door dreiging van ruimtepuin

De bemanning van de Shenzhou-20-missie, bestaande uit drie taikonauten, heeft met succes hun zes maanden durende wacht op het Tiangong-ruimtestation afgerond en is veilig teruggekeerd naar de aarde. De China Manned Space Agency (CMSA) had de terugkeer uitgesteld ten opzichte van de oorspronkelijk geplande datum van 5 november 2025. Dit uitstel was noodzakelijk om een gedetailleerde risicobeoordeling uit te voeren na een vermeend incident met ruimteafval. Uiteindelijk keerden de taikonauten Chen Dong, Chen Zhongrui en Wang Jie terug in de landingscapsule van het Shenzhou-21 ruimtevaartuig, dat eerder hun aflossing naar het station had gebracht.

De missie van deze specifieke bemanning ging van start in april 2025. De bemanningen werden gerouleerd door de lancering van Shenzhou-21 op 31 oktober 2025, waardoor er tijdelijk zes taikonauten in het station konden verblijven – een standaardprocedure om de continue bewoonbaarheid te garanderen. De Shenzhou-20-bemanning bracht meer dan 202 dagen in een baan rond de aarde door. Missiecommandant Chen Dong vestigde tijdens deze missie een nieuw record voor de totale verblijfsduur van een Chinese astronaut in de ruimte, met een totaal van meer dan 417 dagen. Gedurende hun verblijf waren de taikonauten onder meer bezig met reparaties aan het station en voerden zij naar verluidt ongeveer 90 wetenschappelijke experimenten uit. Deze experimenten bestreken diverse vakgebieden, waaronder levenswetenschappen, microzwaartekrachtfysica en ruimteastronomie.

De landing vond plaats op de Dongfeng-kosmodroom, die zich bevindt in de Gobi-woestijn binnen de Autonome Regio Binnen-Mongolië. Dit complex, dat sinds september 2021 operationeel is, maakt gebruik van beproefde zoek- en reddingsprotocollen waarbij zowel lucht- als grondteams worden ingezet. Het recente incident met Shenzhou-20 heeft de aandacht opnieuw gevestigd op het groeiende en gevaarlijke probleem van orbitaal puin. Volgens schattingen van het Europees Ruimteagentschap (ESA) omvat dit ruimteafval meer dan een miljoen fragmenten die groter zijn dan één centimeter en die met hoge snelheid rond de aarde cirkelen.

Nadat op 5 november melding werd gemaakt van de vermoedelijke inslag, activeerde de CMSA onmiddellijk de noodprotocollen. Dit omvatte een technische evaluatie van de structurele integriteit van de landingscapsule, met bijzondere aandacht voor het hitteschild. Er werd zelfs een scenario overwogen waarbij een onbemand Shenzhou-22-vaartuig gelanceerd zou worden om een potentieel beschadigde module te vervangen. Uiteindelijk werd besloten dat de bemanning veilig kon terugkeren met Shenzhou-21. De Shenzhou-20-equipe had nog de tijd om verbeterde afscherming tegen puin op het station te installeren. Het Tiangong-station, een structuur met drie modules die tussen 2021 en 2022 werd gelanceerd, beschikt over een bewoonbaar volume van ongeveer 340 kubieke meter. De succesvolle afronding van de missie, ondanks de noodzakelijke vertraging, toont de operationele stabiliteit van het Chinese bemande ruimtevaartprogramma en bevestigt dat de veiligheid van de vlucht altijd prioriteit heeft boven de strakke planning van de missie.