Een ASEAN Interim Waarnemersteam (IOT) heeft op 14 augustus 2025 de grensgebieden in de provincie Banteay Meanchey, Cambodja, bezocht om de situatie te beoordelen na recente gewapende confrontaties tussen Cambodja en Thailand. Het team, onder leiding van de Maleisische defensieattaché voor Cambodja, Kolonel Nazlee Abdul Rahim, en bestaande uit militaire attachés uit Brunei, Indonesië, Laos, Myanmar, de Filipijnen en Vietnam, observeerde de door de Thaise strijdkrachten geplaatste prikkeldraad en banden. Deze waarnemingen vloeien voort uit bredere inspanningen om een staakt-het-vuren te monitoren dat op 28 juli 2025 van kracht werd na eerdere gevechten die slachtoffers en ontheemding veroorzaakten.
Het Cambodjaanse Ministerie van Defensie heeft Thailand opgeroepen zich aan het staakt-het-vuren te houden en vreedzame oplossingen na te streven in overeenstemming met het internationaal recht. China heeft ondertussen zijn steun voor een duurzaam staakt-het-vuren herbevestigd en aangeboden de samenwerking op diverse gebieden te versterken. Buitenlandminister Wang Yi van China hield op 14 augustus 2025 een drieledige bijeenkomst met zijn Thaise en Cambodjaanse ambtgenoten in Yunnan, China, om de aanhoudende grensgeschillen te bespreken. China benadrukte de bereidheid om te bemiddelen en de dialoog te bevorderen om wederzijds vertrouwen op te bouwen en de betrekkingen te normaliseren. De grensgeschillen tussen Cambodja en Thailand hebben diepe historische wortels, voornamelijk voortkomend uit de Frans-Siamese verdragen van 1904 en 1907. Deze verdragen definieerden de grens tussen Siam (het huidige Thailand) en Frans Indochina, maar de daaropvolgende afbakeningen door Franse landmeters leidden tot kaarten die afweken van de overeengekomen lijn, wat resulteerde in betwiste gebieden, met name rond de Preah Vihear tempel. De kwestie werd in 1962 voorgelegd aan het Internationaal Gerechtshof (ICJ), dat de tempel aan Cambodja toewees, maar de grenzen rondom bleven onduidelijk. Deze onduidelijkheden hebben geleid tot periodieke escalaties, met name in 2008 en opnieuw in 2025, waarbij nationalistische sentimenten de spanningen aanwakkerden. De rol van ASEAN in het handhaven van regionale stabiliteit is cruciaal. De inzet van het Interim Waarnemersteam is een direct gevolg van de overeenkomsten die zijn bereikt tijdens de buitengewone vergadering van het Algemeen Grenscomité tussen Cambodja en Thailand op 7 augustus 2025 in Kuala Lumpur. Deze missie, die twee weken zal duren, weerspiegelt de collectieve inzet van ASEAN voor transparantie en conflictpreventie. De situatie blijft echter fragiel, met wederzijdse beschuldigingen van schendingen van het staakt-het-vuren die dagelijks worden uitgewisseld. De aanhoudende aanwezigheid van Thaise verdedigingsmaatregelen, zoals prikkeldraad en banden, langs de grens onderstreept de voortdurende spanningen en de noodzaak van voortdurende diplomatieke inspanningen om een duurzame vrede te waarborgen.