De Bondsrepubliek Duitsland initieert een fundamentele koerswijziging in haar migratiestrategie. Dit markeert het einde van een jarenlange praktijk waarbij de deportaties naar Syrië waren opgeschort. Minister van Binnenlandse Zaken, Alexander Dobrindt, heeft aangekondigd dat de regering van plan is om per 12 oktober 2025 de terugkeer van jonge, fysiek gezonde mannen uit de groep Syrische asielzoekers te hervatten. Dit geldt zelfs voor personen zonder strafblad. De opschorting van directe uitzettingen naar Syrië was sinds 2012 van kracht, destijds ingegeven door het aanhoudende gewapende conflict in het land.
Deze beleidsomslag is mogelijk geworden door een ingrijpende geopolitieke verschuiving: de val van het regime van President Bashar al-Assad in december 2024. Het Duitse Kabinet, onder leiding van Bondskanselier Friedrich Merz, heeft geconcludeerd dat de gewijzigde omstandigheden een heroverweging van de status van beschermingszoekenden rechtvaardigen. De officiële motivatie voor deze stap ligt bij de noodzaak tot effectief beheer van migratiestromen en de versterking van de nationale veiligheid. De Duitse autoriteiten zijn momenteel actief bezig met het sluiten van de benodigde overeenkomsten met de nieuwe Syrische machthebbers. Zoals Dobrindt eerder verklaarde, is het streven om deze afspraken uiterlijk eind 2025 te bereiken.
Het Federale Bureau voor Migratie en Vluchtelingen (BAMF) heeft de opdracht gekregen om de behandeling van eerder opgeschorte dossiers van Syriërs te heropenen. Hierbij ligt de prioriteit expliciet bij de categorie ‘arbeidsgeschikte jonge mannen’. Dit besluit veroorzaakt maatschappelijke beroering, aangezien critici wijzen op de aanhoudende instabiliteit in Syrië, ondanks de wisseling van de wacht. Opmerkelijk is dat te midden van deze ontwikkelingen het aantal Syrische asielaanvragen in de EU drastisch is gedaald: waar in oktober vorig jaar nog ongeveer 16.000 aanvragen werden ingediend, was dit in mei van dit jaar teruggelopen tot 3.100. Ook Duitsland zelf registreerde een daling van het totale aantal aanvragen met bijna de helft ten opzichte van het voorgaande jaar.
De regeringspositie maakt een duidelijk onderscheid tussen Syrische vluchtelingen die succesvol geïntegreerd zijn, de taal hebben geleerd en werk hebben gevonden, en degenen die afhankelijk blijven van sociale uitkeringen en geen wettige verblijfsgrond meer hebben. Desondanks neemt de spanning toe onder Syrische vluchtelingen die sinds 2015 in Duitsland wonen. Sommigen verklaren openlijk dat zij niet wensen terug te keren naar een land waar, naar hun zeggen, de chaos voortduurt, de basisinfrastructuur ontbreekt en gewapende groepen de straten patrouilleren. Er klinken waarschuwingen voor mogelijke massale protesten in Berlijn mocht de gedwongen uitzetting daadwerkelijk van start gaan.