De Zaporizhzhia Kerncentrale (ZNPP) is na enkele dagen van loskoppeling weer verbonden met het Oekraïense elektriciteitsnet. De heraansluiting op 27 september 2025 biedt een tijdelijke verlichting na een periode van ernstige zorgen over de nucleaire veiligheid, die begon op 23 september 2025.
De ZNPP werd op 23 september 2025 losgekoppeld van de externe stroomvoorziening, waarna de Russische exploitant meldde dat de centrale draaide op reserve dieselgeneratoren. Deze generatoren hadden naar schatting voldoende brandstof voor 20 dagen autonome werking. Rafael Grossi, directeur-generaal van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA), bestempelde de situatie als 'extreem zorgwekkend', omdat het verlies van externe stroom de kans op een nucleair ongeval vergroot. Hij merkte ook op dat de fysieke integriteit van de ZNPP al meerdere keren was aangetast, wat onacceptabel is.
Oekraïne's minister van Buitenlandse Zaken, Andriy Sibiga, beschuldigde Rusland van de loskoppeling en waarschuwde voor de risico's van een mogelijke inbeslagname van de ZNPP. Hij riep de IAEA op om een principieel standpunt in te nemen en de terugkeer van de centrale naar Oekraïne te waarborgen. De ZNPP, Europa's grootste kerncentrale, heeft sinds de Russische invasie in februari 2022 herhaaldelijk te kampen gehad met incidenten, waaronder negen eerdere stroomuitvalscenario's. De huidige onderbreking, die meerdere dagen duurde, is de langste tot nu toe en onderstreept de fragiele veiligheidssituatie.
De kernreactoren van de ZNPP zijn uitgeschakeld, maar vereisen nog steeds stroom voor koelsystemen en andere veiligheidsfuncties. Zonder externe stroom bestaat het risico dat de nucleaire brandstof in de reactoren onbeheersbaar oververhit raakt, met een meltdown tot gevolg. De IAEA heeft benadrukt dat de fysieke integriteit van de centrale meerdere malen is gecompromitteerd. De situatie bij de ZNPP blijft een kritiek punt van zorg vanwege de potentiële gevolgen van een nucleair ongeval. Hoewel de heraansluiting op het net een positieve ontwikkeling is, blijft de afhankelijkheid van reservegeneratoren en de geopolitieke spanningen rondom de centrale een bron van onzekerheid. De internationale gemeenschap blijft de situatie nauwlettend volgen.