Teheran, 7 september 2025 – Iran heeft zijn bereidheid uitgesproken om een nucleaire overeenkomst te sluiten met Europese grootmachten, inclusief beperkingen op uraniumverrijking en strenge inspecties, in ruil voor het opheffen van internationale sancties. Dit signaal werd afgegeven door de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Seyyed Abbas Araghchi, te midden van oplopende spanningen en de herinvoering van sancties door Europese landen.
In een opiniestuk in The Guardian benadrukte Araghchi op 7 september 2025 dat Iran klaar is voor een dergelijke deal. Dit voorstel komt na een periode van verhoogde spanningen, waarbij Europese landen de zogenaamde 'snapback'-clausule van het nucleaire akkoord uit 2015 hebben geactiveerd. Deze stap werd genomen vanwege vermeende schendingen door Iran, waaronder een toename van de voorraad verrijkt uranium tot niveaus die dicht bij wapengehalte liggen.
Volgens een vertrouwelijk rapport van het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) van begin september 2025, beschikte Iran over 440,9 kilogram uranium verrijkt tot 60%, een stijging van 32,3 kilogram ten opzichte van mei. Ongeveer 42 kilogram van dit materiaal zou, indien verder verrijkt tot 90%, voldoende zijn voor één kernwapen.
China en Rusland hebben hun afkeuring uitgesproken over de Europese sanctie-acties en bestempelen deze als juridisch onjuist en politiek schadelijk. Zij hebben een gezamenlijke brief gestuurd naar de secretaris-generaal van de VN, waarin zij de Europese poging om VN-sancties te herstellen als ongeldig beschouwen.
Iran waarschuwt dat het activeren van de 'snapback'-clausule kan leiden tot een terugtrekking uit het Non-proliferatieverdrag (NPV). IAEA-directeur-generaal Rafael Grossi heeft opgeroepen tot een spoedige overeenkomst over het hervatten van nucleaire inspecties, en benadrukt dat onderhandelingen niet eindeloos kunnen doorgaan. Hij heeft aangegeven dat de veiligheid van de inspecteurs prioriteit heeft en dat de IAEA klaarstaat om de schade aan Iraanse nucleaire installaties te beoordelen, die het gevolg is van recente militaire acties.
Ondertussen blijft Iran zijn binnenlandse retoriek handhaven met de uitspraak van zijn doel om de staat Israël te vernietigen. Dit standpunt, dat al langer bestaat, wordt door sommigen gezien als een strategisch motief achter de nucleaire ambities van Iran. De Iraanse regering ontkent echter formeel de intentie om kernwapens te ontwikkelen en stelt dat het programma uitsluitend vreedzame doeleinden dient. De situatie blijft complex, met de dreiging van hernieuwde sancties tegenover de Iraanse wens voor diplomatieke oplossingen. De komende periode zal cruciaal zijn om te zien of de diplomatieke inspanningen, ondanks de diepgewortelde spanningen en tegenstrijdige belangen, tot een duurzame overeenkomst kunnen leiden.