VK verscherpt migratiebeleid naar Deens model: wachttijd permanente verblijfsvergunning vluchtelingen verlengd tot 20 jaar

Het Verenigd Koninkrijk heeft in 2025 ingrijpende wijzigingen in het migratiebeleid aangekondigd, specifiek gericht op de status van vluchtelingen. De hervorming, geïnitieerd door Minister van Binnenlandse Zaken Shabana Mahmood, behelst een fundamentele verschuiving. Men stapt af van de onmiddellijke toekenning van een permanente verblijfsstatus en gaat over op een tijdelijk statuut dat onderhevig is aan periodieke, individuele herbeoordeling. Deze stappen zijn duidelijk geïnspireerd op het Deense model, dat binnen Europa wordt beschouwd als een van de meest restrictieve. Het primaire doel is om de controle over de migratiestromen te herwinnen en de instroom effectiever te beheren.

Volgens de nieuwe plannen kan de wachttijd voor een permanente verblijfsvergunning (PVV) oplopen tot maar liefst twintig jaar. Dit is een verviervoudiging van de eerdere termijn, die slechts vijf jaar bedroeg. Minister Mahmood lichtte toe dat deze drastische verlenging bedoeld is om een einde te maken aan de perceptie van een 'gouden ticket' voor asielzoekers en om onregelmatige migratie af te schrikken. De initiële vluchtelingenstatus wordt bovendien ingekort tot 30 maanden. Deze status zal vervolgens regelmatig worden geëvalueerd. Als het land van herkomst als veilig wordt beoordeeld, kan de verleende bescherming worden ingetrokken.

Deze aankondigingen komen op een moment dat het Britse asielsysteem zwaar onder druk staat. Sinds maart 2025 is er een recordaantal van meer dan 100.000 asielaanvragen ingediend. Dit vertegenwoordigt een significante stijging van 17% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Naast de wijzigingen in de verblijfsstatus, onderzoekt de regering ook de implementatie van Deense maatregelen met betrekking tot gezinshereniging. Dit houdt in dat de leeftijdsgrens voor partners wordt verhoogd en dat er een strikte eis wordt gesteld aan financiële zelfredzaamheid. Aanvragers moeten aantonen dat zij gedurende drie jaar zonder enige overheidssteun in hun levensonderhoud kunnen voorzien.

De plannen hebben geleid tot felle kritiek vanuit de maatschappelijke sector. Meer dan honderd mensenrechtenorganisaties, waaronder prominente namen als Refugee Action, Save the Children en Oxfam, hebben zich verenigd in hun afkeuring. Zij beschuldigen de regering ervan 'vluchtelingen als zondebok te gebruiken' voor bredere maatschappelijke problemen. Binnen de Labour Party zelf zijn er ook zorgen. Sommige parlementsleden bestempelen het kopiëren van het Deense systeem als een 'gevaarlijke weg' die de humanitaire waarden van het land ondermijnt.

Desondanks staat de regering ook onder constante druk van de rechterflank, met name van de Reform UK-partij, die pleit voor een nog radicalere aanpak van immigratie. Dit politieke speelveld dwingt de Labour-regering, zo menen sommige partijleden, tot het nemen van strengere maatregelen om electorale verliezen te voorkomen. Premier Keir Starmer benadrukte dat het doel is om ervoor te zorgen dat verblijfsrechten 'verdiend' moeten worden door middel van werk en een positieve bijdrage aan de samenleving, een principe dat hij direct ontleent aan het Deense model.

Door deze beleidswijzigingen positioneert het Verenigd Koninkrijk zich nu vooraan in Europa wat betreft de strengheid van migratiepraktijken. Dit markeert een duidelijke verschuiving in prioriteiten: waar eerdere hervormingen nog gericht waren op het aantrekken van hooggekwalificeerde arbeidskrachten, ligt de nadruk nu onmiskenbaar op het drastisch terugdringen van het totale aantal migranten dat het land binnenkomt.