Frankrijk en Oekraïne bezegelen langdurige militaire steun met levering van Rafale-jagers en SAMP/T-systemen

Op 17 november 2025 werd tijdens het werkbezoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky aan Frankrijk een cruciaal akkoord ondertekend dat de bilaterale veiligheidssamenwerking op lange termijn vastlegt. Dit bezoek bereikte zijn hoogtepunt met de ondertekening van een Intentieverklaring op de luchtmachtbasis Villacoublay, nabij Parijs. Hier bezegelden de staatshoofden, Volodymyr Zelensky en Emmanuel Macron, de toezeggingen voor substantiële militaire hulp aan Kyiv.

Dit document, dat een periode van tien jaar bestrijkt tot 2035, vormt de ruggengraat voor de versterking van de Oekraïense defensiecapaciteit op de lange termijn. Een centraal element van deze Frans-Oekraïense overeenkomst is de belofte van Parijs om tot 100 multifunctionele Rafale F4 gevechtsvliegtuigen te leveren, wat een aanzienlijke impuls zal geven aan de Oekraïense luchtmacht. Een deel van deze toestellen zou afkomstig kunnen zijn uit de operationele voorraden van de Franse strijdkrachten, terwijl het grootste deel vermoedelijk nieuw geproduceerd zal worden. Bovendien voorziet de verklaring in de overdracht van acht SAMP/T luchtafweerraketsystemen aan Oekraïne, compleet met bijbehorende radars en lucht-luchtraketten. President Zelensky benadrukte dat deze capaciteiten een gegarandeerde veiligheid zullen bieden, onafhankelijk van de uitkomst van toekomstige vredesbesprekingen.

Naast de directe militaire leveringen omvat het akkoord ook de ontwikkeling van het defensie-industriële complex van beide landen, inclusief gezamenlijke productie. Er staat gepland dat de gezamenlijke projecten nog dit jaar van start gaan, met name gericht op de fabricage van drone-onderscheppers en de ontwikkeling van cruciale technologieën voor integratie in Oekraïense onbemande systemen. President Macron karakteriseerde Oekraïne als de “eerste verdedigingslinie van Europa”, waarmee hij onderstreepte dat de steun aan Kyiv essentieel is voor de veiligheid van het hele continent.

Dit omvangrijke hulppakket is een aanvulling op de reeds bestaande steun. Begin februari 2025 ontving Oekraïne al de eerste Mirage 2000 gevechtsvliegtuigen, zo meldde de Franse minister van Defensie Sébastien Lecornu. Oekraïense piloten waren reeds opgeleid om deze toestellen te vliegen. Deze Mirages, die gemodificeerd zijn voor het lanceren van langeafstandswapens zoals de SCALP en Storm Shadow raketten, hebben de strijdkrachten van Oekraïne al voorzien van extra aanvals- en verdedigingsmogelijkheden.

De alomvattende aanpak voor de modernisering van de Oekraïense luchtmacht omvat ook afspraken met Zweden. Op 22 januari 2025, tijdens een bezoek van president Zelensky aan Stockholm, werd een raamwerkintentieverklaring ondertekend met premier Ulf Kristersson. Deze verklaring betreft de aankoop van 100 tot 150 JAS 39 Gripen E jachtvliegtuigen. Premier Kristersson verduidelijkte dat de eerste leveringen van de nieuwste Gripen E-modificatie binnen drie jaar zouden kunnen beginnen, waarbij het gehele proces 10 tot 15 jaar in beslag zal nemen. De overeenkomsten met Frankrijk en Zweden, die de levering van Rafale, SAMP/T en Gripen E omvatten, naast de ontwikkeling van gezamenlijke productie, vormen zodoende een langetermijnstrategie. Deze strategie is gericht op het creëren van een gelaagd en technologisch geavanceerd luchtverdedigingssysteem om de veerkracht van Oekraïne te waarborgen in het licht van een langdurig conflict.