Zelensky bezoekt Spanje en Turkije in november 2025 voor militaire steun en vredesdialoog

Halverwege november 2025 ondernam de Oekraïense president Volodymyr Zelensky een intensieve reeks internationale ontmoetingen. Het primaire doel van deze diplomatieke inspanningen was tweeledig: het versterken van de defensiecapaciteiten van het land en het nieuw leven inblazen van het onderhandelingsproces. Op 16 november 2025 voerde Zelensky gesprekken in Spanje met premier Pedro Sánchez. De volgende dag, 17 november, reisde het staatshoofd door naar Ankara voor een cruciale ontmoeting met de Turkse president Recep Tayyip Erdoğan. Deze reizen onderstrepen de onophoudelijke diplomatieke werkzaamheden van Kyiv om de veiligheid te waarborgen en een pad naar het beëindigen van de Russisch-Oekraïense oorlog te effenen.

Tijdens zijn verblijf in Madrid lag de nadruk voornamelijk op de dringende veiligheidsbehoeften van Oekraïne. Dit omvatte met name de versterking van luchtverdedigingssystemen (LVD) en het veiligstellen van de energiesector in aanloop naar de winter. President Zelensky benadrukte dat elke dag van samenwerking met internationale partners tastbare resultaten moet opleveren. Hij sprak ook met hooggeplaatste vertegenwoordigers van het Spaanse parlement, waaronder Francina Armengol, de voorzitter van het Congres van Afgevaardigden, en Pedro Rollán, de voorzitter van de Senaat. De gesprekken spitsten zich toe op de frontlinie en de impact van de aanvallen op de civiele infrastructuur. Daarnaast werd de samenwerking met Spaanse defensiebedrijven, gespecialiseerd in radar- en dronetechnologieën, besproken, evenals de steun voor de Oekraïense integratie in de Europese Unie.

Spanje heeft reeds aanzienlijke steun verleend. Krachtens de bilaterale veiligheidsovereenkomst die in mei 2024 werd ondertekend, is er 1,1 miljard euro aan hulp toegezegd, waaronder luchtafweerraketten voor het Patriot-systeem en Leopard 2A4 tanks. Bovendien heeft Madrid plannen om via de Europese Vredesfaciliteit (EPF) nog eens 5 miljard euro toe te wijzen tot 2027. Spanje neemt ook deel aan het multinationale defensiefonds PURL. President Zelensky sprak zijn dankbaarheid uit voor de steun aan de territoriale integriteit en soevereiniteit van Oekraïne, die hij ontving van beide kamers van de General Courts (Cortes Generales).

De reis naar Ankara op 17 november 2025 stond in het teken van het intensiveren van de diplomatieke inspanningen om de vredesonderhandelingen te hervatten, een doel dat Kyiv als topprioriteit beschouwt. President Zelensky kondigde aan dat de Oekraïense delegatie “uitgewerkte oplossingen” meenam die aan de partners zouden worden voorgelegd om de dialoog te bevorderen. Turkije, bij monde van minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan, bevestigde de intentie om de bemiddelingspogingen voort te zetten en zich strikt te houden aan de Conventie van Montreux, die de scheepvaart in de Zwarte Zee reguleert.

Tegen de achtergrond van deze bezoeken blijven er echter complicaties bestaan in het onderhandelingsproces. Oekraïne had eerder aangekondigd de deelname aan de dialoog met Rusland op te schorten tot het einde van 2025, waarbij het vasthield aan de eis van een persoonlijke ontmoeting tussen de leiders. Op 18 november 2025 liet Kremlin-woordvoerder Dmitry Peskov weten dat Russische vertegenwoordigers niet zouden deelnemen aan de in Turkije geplande contacten. Het Kremlin wachtte op informatie over de inhoud van deze bijeenkomsten, die volgens Peskov mogelijk contacten tussen Zelensky, Turkse partners en de Amerikaanse vertegenwoordiger Steve Whitkoff zouden omvatten. De Turkse zijde, hoewel zij spreekt over de uitputting van de middelen van beide strijdende partijen, heeft een duidelijk belang bij de successen van Oekraïne in de Zwarte Zee, gezien de historische invloed van zowel Ankara als Moskou in deze regio.

De diplomatieke tournee van President Zelensky naar Spanje en Turkije, halverwege november 2025, belichaamde zodoende een meerzijdige strategie. Enerzijds was er de focus op het verkrijgen van cruciaal militaire en energetische bijstand van Spanje. Anderzijds werd de bemiddelende positie van Turkije benut om voorwaarden te scheppen voor de hervatting van het onderhandelingstraject. Hierbij blijft de terugkeer van gevangenen een absolute prioriteit voor Kyiv.