Massale protesten barsten los in Tanzania na algemene verkiezingen van 29 oktober 2025

Tanzania wordt sinds de algemene verkiezingen van 29 oktober 2025 opgeschud door grootschalige protesten. De onrust ontstond direct nadat de zittende president, Samia Suluhu Hassan van de regerende partij Chama Cha Mapinduzi (CCM), door de Onafhankelijke Nationale Kiescommissie tot winnaar werd uitgeroepen. Haar overweldigende overwinning, met een resultaat van bijna 98% van de uitgebrachte stemmen, fungeerde als de directe aanleiding voor de onlusten die zich verspreidden over de belangrijkste stedelijke centra, met name in Dar es Salaam.

De golf van demonstraties werd primair gevoed door de uitsluiting van prominente oppositiefiguren voorafgaand aan de stembusgang, naast wijdverbreide beschuldigingen van het onderdrukken van de kiezerswil. De grootste oppositiepartij, Chadema (Partij voor Democratie en Vooruitgang), mocht niet deelnemen, officieel vanwege hun weigering om de vereiste gedragscode te onderschrijven. Hoewel de opkomst van de kiezers met 87% opmerkelijk hoog was — een scherpe stijging ten opzichte van de 50% bij de vorige verkiezingen — zorgde juist het gebrek aan serieuze politieke oppositie voor diep wantrouwen onder de bevolking. Dit paradoxale hoge opkomstcijfer in combinatie met de eenzijdige uitslag versterkte de scepsis over de legitimiteit van het proces.

De overheid reageerde met harde hand op de uitbrekende demonstraties. Om de orde te herstellen, werd er een strikte avondklok ingesteld in Dar es Salaam en werden militaire eenheden ingezet. De gevolgen van dit ingrijpen zijn ernstig. Het VN Mensenrechtenbureau heeft bevestigd dat er minstens 10 mensen zijn omgekomen door acties van de veiligheidsdiensten. Echter, de oppositiepartij Chadema schetst een veel grimmiger beeld. Zij beweren dat er gedurende de drie dagen van protesten ongeveer 700 dodelijke slachtoffers zijn gevallen tijdens de botsingen met de veiligheidstroepen.

De internationale gemeenschap heeft diepe bezorgdheid geuit over de situatie. Het Europees Parlement was bijzonder kritisch en bestempelde de verkiezingen als 'noch vrij, noch eerlijk'. Tegelijkertijd hebben mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty International, de autoriteiten met klem verzocht om een onmiddellijk en onpartijdig onderzoek in te stellen naar meldingen van het ongeoorloofd gebruik van dodelijk geweld tegen burgers. In een gezamenlijke verklaring riepen de ministers van Buitenlandse Zaken van het Verenigd Koninkrijk, Canada en Noorwegen op tot de grootst mogelijke terughoudendheid en het waarborgen van het fundamentele recht op vrije meningsuiting.

Deze gespannen periode werd gekenmerkt door een landelijke internetonderbreking, waardoor de informatiestroom ernstig werd beperkt. Dit maakte onafhankelijke verificatie van de gebeurtenissen en de gemelde slachtoffers buitengewoon moeilijk. De combinatie van de harde repressie en de informatieblokkade maakt duidelijk dat de autoriteiten elke vorm van publieke onvrede beschouwen als een directe en onacceptabele uitdaging voor de gevestigde politieke orde. De gebeurtenissen onderstrepen de kwetsbaarheid van de democratische ruimte in Tanzania.