Duizenden Brazilianen kwamen op 21 september 2025 in diverse steden bijeen om te protesteren tegen een parlementair initiatief dat bekend staat als de "Wet van de Bandieten" en tegen een voorstel tot amnestie voor degenen die betrokken waren bij de rellen in Brasília op 8 januari 2023.
De demonstranten uitten hun bezorgdheid over de mogelijke uitbreiding van immuniteit voor wetgevers en voormalige presidenten, en de mogelijke amnestie voor Bolsonaro-aanhangers die veroordeeld zijn voor hun rol in de gebeurtenissen van 8 januari 2023. De protesten vonden plaats in steden als Rio de Janeiro, waar bekende artiesten als Caetano Veloso, Gilberto Gil en Chico Buarque aanwezig waren, en op de Esplanade van de Ministeries en bij het Nationaal Congres in Brasília. De demonstranten scandeerden leuzen als "Geen amnestie" en marcheerden naar overheidsgebouwen.
De protesten werden aangewakkerd door de goedkeuring van de "Wet van de Bandieten" door de Kamer van Afgevaardigden en een daaropvolgende poging om een amnestiewet voor Bolsonaro-aanhangers versneld te behandelen. De "Wet van de Bandieten" wordt door critici gezien als een maatregel om criminelen te beschermen en gerechtigheid te belemmeren. Voorstanders, zoals Hugo Motta, voorzitter van de Kamer van Afgevaardigden, stellen echter dat de wet bescherming biedt tegen rechterlijke misbruiken.
Minister van Justitie Ricardo Lewandowski uitte de vrees dat georganiseerde misdaad het parlement zou kunnen infiltreren. President Lula beloofde de amnestiewet te vetoën, terwijl senator Alessandro Vieira aangaf de wet in de Senaat te zullen verwerpen. Senator Flavio Bolsonaro daarentegen, de zoon van de voormalige president, verklaarde dat "we deze bladzijde van onze geschiedenis moeten omslaan en de amnestie moeten goedkeuren."
De politieke spanningen in Brazilië zijn hoog opgelopen na de veroordeling van voormalig president Jair Bolsonaro op 11 september 2025 tot 27 jaar en drie maanden gevangenisstraf wegens het beramen van een staatsgreep en het proberen te annuleren van de verkiezingen van 2022. De veroordeling, die ook plannen omvatte om de democratische rechtsorde met geweld af te schaffen en belangrijke politieke figuren te vermoorden, heeft geleid tot een diepe politieke verdeeldheid in het land.
De rellen van 8 januari 2023, waarbij Bolsonaro-aanhangers overheidsgebouwen bestormden in een poging de democratisch gekozen president Lula af te zetten, vormen de achtergrond van de huidige politieke onrust. De schade aan de gebouwen, waaronder het Hooggerechtshof, het Nationaal Congres en het presidentieel paleis, wordt geschat op miljoenen real. De gebeurtenissen van 8 januari 2023 worden door velen gezien als een directe aanval op de democratische instellingen van Brazilië.
De politieke polarisatie wordt verder versterkt door de pogingen van Bolsonaro's bondgenoten om een amnestiewet door het Congres te loodsen, die zowel Bolsonaro als degenen die betrokken waren bij de rellen van 8 januari zou kunnen vrijpleiten. De kans op goedkeuring van deze wet wordt echter als klein ingeschat, mede gezien de eerdere uitspraken van het Hooggerechtshof dat amnestie voor misdaden tegen de democratie ongrondwettelijk zou zijn.
De politieke toekomst van Brazilië blijft onzeker, met de verkiezingen van 2026 die een kans bieden om de extreme polarisatie te overwinnen en te streven naar politieke stabiliteit en democratische volwassenheid.