Rechtsverschuiving in Chili: Ultraconservatief José Antonio Kast Wint Presidentsverkiezingen

De Chileense politiek heeft een significante wending naar rechts gemaakt na de overwinning van de ultraconservatieve politicus José Antonio Kast in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen. Deze cruciale stemming vond plaats op 14 december 2025. De officiële resultaten bevestigden dat Kast een ruime meerderheid behaalde, met 58,16% van de uitgebrachte stemmen. Zijn tegenstander, de kandidaat van de Communistische Partij, Jeannette Jara, behaalde 41,84% en erkende haar nederlaag. Deze uitslag markeert de meest ingrijpende conservatieve koerswijziging in het land in 35 jaar, sinds het einde van de militaire dictatuur in 1990.

Na de bekendmaking van de uitslag richtte Kast zich tot zijn aanhangers in het hoofdkwartier van zijn Republikeinse Partij in Santiago. Hij beloofde de Chileense bevolking 'rechtvaardige veranderingen' en sprak over het herstel van 'vrede, orde, groei en hoop'. De kersverse president-elect benadrukte zijn ambitie om Chili opnieuw vrij te maken van criminaliteit, onrust en angst. Voor Kast was dit zijn derde poging om het hoogste ambt te bekleden; in 2021 moest hij in de tweede ronde zijn meerdere erkennen in de linkse politicus Gabriel Boric, de zittende president wiens termijn hiermee ten einde loopt.

Het verkiezingsprogramma van José Antonio Kast was sterk gericht op een hardere aanpak van veiligheid en immigratie. Hij deed concrete toezeggingen, waaronder de bouw van barrières aan de grenzen met zowel Peru als Bolivia, en de deportatie van een aanzienlijk aantal illegale immigranten. Op economisch vlak pleitte Kast voor een reductie van de overheidsuitgaven als middel om de huidige stagnatie tegen te gaan. De jurist en politicus, die in 2019 de Republikeinse Partij oprichtte, handhaafde consequent zijn conservatieve standpunten, waarbij hij zich uitsprak tegen abortus en radicale vormen van anticonceptie.

De overwinning van Kast moet in een breder regionaal perspectief worden geplaatst. Het weerspiegelt een trend van een politieke verschuiving naar rechts die eerder al zichtbaar was in buurlanden zoals Argentinië, Ecuador en El Salvador. De eerste ronde van de verkiezingen, die op 16 november plaatsvond, liet zien dat Jara aanvankelijk aan de leiding ging met 26,85% van de stemmen, terwijl Kast op de tweede plaats eindigde met 23,92%. Dit verschil noodzaakte de beslissende tweede ronde. De geboren Kast, wiens geboortedatum 18 januari 1966 is, zal op 11 maart 2026 officieel de ambtseed afleggen, waarmee een nieuw tijdperk na de herinvoering van de democratie wordt ingeluid.

De politieke analyse wijst erop dat de kiezers, geconfronteerd met aanhoudende economische uitdagingen en een groeiende onveiligheid, de voorkeur gaven aan een kandidaat die een duidelijke breuk met het recente verleden beloofde. De uitslag van 14 december 2025 laat zien dat de roep om een strengere handhaving en een meer traditioneel beleid in Chili een grote groep kiezers aansprak. De komende regeerperiode zal bepalend zijn voor de richting die het land inslaat na deze duidelijke conservatieve heroriëntatie.