Een baanbrekende studie van de Universiteit van Wenen heeft een opmerkelijke connectie blootgelegd tussen 'feeëncirkels' en de aanwezigheid van natuurlijke waterstofbronnen diep onder de grond. Feeëncirkels, die wereldwijd voorkomen als cirkelvormige plekken met schaarse vegetatie, blijken nu een indicator te zijn voor 'witte' of 'gouden' waterstof, een veelbelovende schone energiebron.
De studie, gepubliceerd in het tijdschrift *Geology*, onderzocht de geologische formaties die bekend staan om hun diameter van enkele meters tot honderden meters en die voorkomen in diverse regio's zoals Brazilië, Rusland, Namibië, Australië en de Verenigde Staten. Hoewel eerder al bekend was dat deze cirkels natuurlijke waterstof uitstoten, bleven de precieze vormingsmechanismen en de relatie tussen de afmetingen van de cirkels en de onderliggende waterstofbronnen onduidelijk.
Martin Schöpfer van de Universiteit van Wenen leidde het onderzoek, waarbij geomechanische computersimulaties werden gebruikt om de interacties tussen gas- en waterstromen in sedimentaire lagen te modelleren. De simulaties suggereren dat natuurlijke waterstof grondwater verdringt, wat leidt tot een opwaartse druk op het aardoppervlak. Dit proces kan plantensterfte veroorzaken, resulterend in de kenmerkende kale cirkels. Wanneer de waterstoftoevoer stopt, neemt de druk af, wat leidt tot verzakking van de bodem en de vorming van de karakteristieke depressies van feeëncirkels.
Cruciaal is de ontdekking dat de afmetingen van deze depressies, zowel diameter als diepte, direct gecorreleerd zijn met de druk en diepte van de onderliggende waterstofbron. Grotere cirkels duiden op diepere en hogere-drukwaterstofbronnen. Deze correlatie is van groot belang voor de energiesector, aangezien natuurlijke waterstof een schone energiebron is met een verwaarloosbare koolstofvoetafdruk. Het lokaliseren van deze bronnen zonder kostbare boringen kan de energiewinning aanzienlijk versnellen.
Bernhard Grasemann, adjunct-hoofd van de afdeling Geologie aan de Universiteit van Wenen, noemt de bevindingen een 'echte doorbraak'. Hij stelt dat feeëncirkels in de toekomst als natuurlijke wegwijzers kunnen dienen voor het vinden van ondergrondse waterstofbronnen. Verder onderzoek is echter nodig om de vormingsprocessen van feeëncirkels volledig te doorgronden en hun nut als indicatoren voor natuurlijke waterstofbronnen te bevestigen. Toekomstige studies zullen zich richten op simulaties met verschillende bodemtypen en veldonderzoeken om de rol van chemische reacties in het verzakkingsproces te onderzoeken.