Archeologen hebben in het Yehudiya Natuurreservaat in de Golanhoogten de overblijfselen blootgelegd van een 1.500 jaar oude synagoge. Deze ontdekking is het resultaat van opgravingen uitgevoerd door het Zinman Instituut voor Archeologie aan de Universiteit van Haifa, in samenwerking met het Department of Land of Israel Studies van het Kinneret College en onder leiding van de Israel Antiquities Authority. De Israel Nature and Parks Authority was ook betrokken bij deze inspanningen. De vondst bevestigt het bestaan van een gebedshuis waarvan de precieze locatie lange tijd onbekend was en is van grote betekenis voor het begrip van de Joodse gemeenschap in de regio tijdens de Romeinse en Byzantijnse periodes.
De synagoge, met afmetingen van minimaal 13 bij 17 meter, vertoont een basiliekplan dat kenmerkend is voor oude synagogen in het gebied. De aanwezigheid van versierde architectonische fragmenten, waaronder delen van een Thorah-ark, wijst onomstotelijk op de religieuze functie van het gebouw. De vondst voegt zich bij meer dan 25 andere oude synagogen die reeds in de Golanhoogten zijn ontdekt, wat duidt op een bloeiende Joodse aanwezigheid in die tijd.
De ontdekking werd gedaan tijdens een project dat gericht was op het documenteren van architectonische fragmenten in een verlaten dorpen dorp in de Golan. Meer dan 150 fragmenten waren eerder al teruggevonden in ruïnes, maar de locatie van de synagoge bleef een raadsel totdat een ongebruikelijke concentratie van stukken werd opgemerkt. Op de vindplaats werden versierde fragmenten en de zuidelijke muur van het gebouw blootgelegd, die drie openingen vertoont die gericht zijn op Jeruzalem. Deze oriëntatie is een typisch kenmerk van oude synagogen in het Land van Israël.
Het vakmanschap van de basaltfragmenten, waaronder motieven van lampen en menora's, duidt op een welvarende Joodse gemeenschap in de Golan tijdens de late oudheid. De opgravingen, ondersteund door de Hecht Foundation, Kinneret College en het personeel van het Yehudiya Reserve, zullen worden voortgezet met het doel de site uiteindelijk open te stellen voor het publiek. Dit zal het rijke historische en culturele erfgoed van de regio verder belichten.
De regio van de Golanhoogten heeft diepe Joodse wortels die duizenden jaren teruggaan, en deze synagoge voegt een belangrijk hoofdstuk toe aan het verhaal van de Joodse aanwezigheid in het gebied. Volgens Dr. Dror Ben-Yosef van de Israel Nature and Parks Authority is de vondst een krachtig bewijs van de Joodse nederzetting in de Golan meer dan 1.500 jaar geleden, een periode waarin het Joodse leven in de regio floreerde. Deze gebouwen dienden niet alleen als gebedshuizen, maar ook als centra voor studie en gemeenschapsleven, waar wijzen de Torah en Joodse kennis verspreidden onder de gehele gemeenschap.
De Golanhoogten, die in de Bijbel bekend staan als onderdeel van het gebied Basan, hebben een rijke geschiedenis die teruggaat tot de 1e eeuw v.Chr. en doorloopt tot de late Byzantijnse en vroege Islamitische periodes (6e-8e eeuw n.Chr.). Het feit dat de Golan minder intensief is bewoond door de eeuwen heen in vergelijking met andere gebieden zoals Galilea, heeft bijgedragen aan een betere conservering van de oude overblijfselen.