Nieuwe Studie Droomt de Geboorte van Jupiter met Meteorietanalyse

Een nieuwe studie, gepubliceerd op 25 augustus 2025 in Scientific Reports, heeft nieuwe inzichten verschaft in de vorming van Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel. Onderzoekers van de Universiteit van Nagoya in Japan en het Italiaanse Nationaal Instituut voor Astrofysica (INAF) hebben meteorietanalyse gebruikt om de geboorte van Jupiter nauwkeurig te dateren. De studie richt zich op chondrules – kleine, sferische druppels gesmolten gesteente die voorkomen in meteorieten. Deze chondrules zijn vermoedelijk ontstaan door snelle botsingen tussen planetesimalen, de kleine rotsachtige en ijzige lichamen in het vroege zonnestelsel.

De intense hitte van deze botsingen smolt het gesteente en stof, waardoor chondrules ontstonden die stolde tot bollen. Professor Sin-iti Sirono van de Universiteit van Nagoya verklaarde dat wanneer planetesimalen met elkaar botsten, water onmiddellijk verdampte tot expanderend stoom. Dit fungeerde als kleine explosies die het gesmolten silicaten gesteente versplinterden tot de minuscule druppels die we vandaag de dag in meteorieten zien. De onderzoekers voerden computersimulaties uit van Jupiters groei en toonden aan hoe de zwaartekracht van de reuzenplaneet snelle botsingen tussen planetesimalen veroorzaakte. Deze simulaties repliceerden de chondrulekenmerken die in meteorieten worden waargenomen.

De bevindingen suggereren dat de piek in chondruleformatie ongeveer 1,8 miljoen jaar na het begin van het zonnestelsel plaatsvond. Dr. Diego Turrini van INAF, een van de auteurs van de studie, benadrukte dat deze bevindingen aangeven dat Jupiter op dat exacte moment is ontstaan. Meteorieten bewaren dit verslag en bieden het duidelijkste bewijs van de vorming van de planeet. De studie dateert niet alleen de geboorte van Jupiter, maar introduceert ook een nieuwe methode om de vormingstijden van andere planeten, waaronder Saturnus, te traceren.

Door chondrules van verschillende leeftijden in meteorieten te analyseren, kunnen wetenschappers inzicht krijgen in de geboortevolgorde van planeten en begrijpen hoe planetaire systemen zich door de Melkweg heen ontwikkelen. De resultaten van de studie, gepubliceerd in Scientific Reports, laten zien hoe de kenmerken van chondrules, met name hun groottes en afkoelsnelheden, werden bepaald door het water dat aanwezig was in de botsende planetesimalen. Dit verklaart wat we waarnemen in meteorietmonsters en bewijst dat chondruleformatie een gevolg was van planeetvorming.

De bevindingen van het onderzoek suggereren ook dat soortgelijke gewelddadige botsingen rond andere sterren kunnen plaatsvinden, wat nieuwe perspectieven biedt op de vorming van exoplanetaire systemen. De studie, getiteld 'Chondrule formation by collisions of planetesimals containing volatiles triggered by Jupiter's formation', werd gepubliceerd in het tijdschrift Scientific Reports op 25 augustus 2025.