Het wetenschappelijke domein heeft de bevestiging ontvangen van een ongekende gebeurtenis in het universum: de gammaflits GRB 250702B is officieel erkend als de meest kolossale explosie ooit gemeten op basis van energie. De gegevens die zijn verzameld door de geavanceerde James Webb Space Telescope (JWST) hebben de recordstatus van dit fenomeen definitief vastgelegd. Deze ontdekking werpt een fundamentele uitdaging op voor de huidige kosmologische modellen en dwingt astronomen tot herbeoordeling van de extreme dynamiek in de kosmos.
De sleutel tot de analyse lag in de uiterst nauwkeurige bepaling van de afstand tot het fenomeen, wat mogelijk werd gemaakt door de ongeëvenaarde gevoeligheid van de JWST. Door de exacte afstand te berekenen, konden astronomen de ware kenmerken van de vrijgekomen energie vaststellen, die werkelijk recordbrekend bleken te zijn. De energie die vrijkwam tijdens deze ene gebeurtenis is vergelijkbaar met de totale hoeveelheid energie die onze Zon gedurende haar volledige levenscyclus van tien miljard jaar zal uitstoten. Sommige schattingen suggereren zelfs dat de explosie qua kracht gelijk staat aan de gelijktijdige ontploffing van ongeveer 10^25 megaton aan kernbommen.
Gammaflitsen (GF's) worden doorgaans beschouwd als de krachtigste, maar ook de meest kortstondige lichtpulsen, met een duur variërend van milliseconden tot enkele minuten. GRB 250702B week echter sterk af van dit patroon. Het vertoonde een abnormale volharding, waarbij de flitsen en herhalingen bijna een volledige dag aanhielden. Specifiek duurde de ononderbroken activiteit tot zeven uur, met herhalingen die zichtbaar waren in het röntgenbereik. Dit uitzonderlijke tijdsbestek plaatst de gebeurtenis buiten de gangbare classificatie van GF's. De NASA Fermi Telescope was de eerste die deze uitbarsting op 2 juli 2025 registreerde.
Wat dit evenement nog intrigerender maakt, is de omgeving waarin de explosie plaatsvond. De meeste GF's ontstaan in kleine, jonge sterrenstelsels met een hoge mate van stervorming. Verrassend genoeg bleek het gaststelsel van GRB 250702B echter opmerkelijk groot en buitengewoon stoffig te zijn. Dit duidelijke verschil doet onderzoekers vermoeden dat de lokale omgeving een cruciale rol speelde bij het genereren van zo'n extreme gammaflits. Hoewel de meeste langdurige GF's in verband worden gebracht met de ineenstorting van zware sterren en de daaropvolgende supernova, werd er in de nabijheid van GRB 250702B geen heldere supernova waargenomen.
De auteurs van de studie opperen hypothesen dat de oorzaak mogelijk ligt in een zeer ongebruikelijke ineenstorting van een stervende ster, of misschien de absorptie van een kleinere ster door een zwart gat. Wetenschappers zetten de gegevensverzameling voort, waarbij ze gebruikmaken van instrumenten zoals de X-shooter spectrograaf van de VLT-telescoop, om meer inzicht te krijgen in het mechanisme achter dit kosmische raadsel. De ontdekking benadrukt dat elk fenomeen dat de bekende grenzen overschrijdt, fungeert als een katalysator om ons begrip van fundamentele natuurwetten te verdiepen en vereist de ontwikkeling van nieuwe theoretische kaders om deze ongewone manifestatie van kosmische dynamiek te kunnen verklaren.