Wetenschappers hebben een zwart gat met een massa van maar liefst 36 miljard zonsmassa's geïdentificeerd in het centrum van het Kosmische Hoefijzer-melkwegstelsel. Dit object, gelegen op ongeveer 5 miljard lichtjaar afstand, behoort tot de meest massieve zwarte gaten die ooit zijn waargenomen en vertegenwoordigt een aanzienlijke stap voorwaarts in ons begrip van kosmische structuren.
De ontdekking, gepubliceerd in de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, is het resultaat van een gecombineerde aanpak van gravitationele lensing en stellaire kinematica. Gravitationele lensing, waarbij de zwaartekracht van een object het licht van verder gelegen objecten buigt, werd gebruikt om de aanwezigheid van het zwarte gat te detecteren. Dit werd aangevuld met de studie van de beweging van sterren binnen het melkwegstelsel (stellaire kinematica), wat een ongekende precisie bood om de massa van dit slapende zwarte gat te bepalen. Het object is ongeveer 10.000 keer zwaarder dan het zwarte gat in het centrum van onze eigen Melkweg, de Sagittarius A*. Het Kosmische Hoefijzer-melkwegstelsel zelf is een van de meest massieve die ooit zijn waargenomen en wordt beschouwd als een 'fossiele groep', wat suggereert dat het is ontstaan uit de samensmelting van meerdere kleinere melkwegstelsels. Dit proces kan de uitzonderlijke omvang van het zwarte gat verklaren, aangezien de centrale zwarte gaten van de geabsorbeerde melkwegstelsels mogelijk zijn samengesmolten tot dit gigantische object. De gebruikte methoden, met name de combinatie van gravitationele lensing en stellaire kinematica, stellen wetenschappers in staat om slapende zwarte gaten in verre melkwegstelsels te detecteren en te meten, zelfs wanneer ze niet actief materie consumeren. Toekomstige missies, zoals die met de Euclid-ruimtetelescoop, zullen naar verwachting meer van dit soort objecten onthullen, wat ons begrip van de evolutie van melkwegstelsels en de rol van zwarte gaten daarin verder zal verdiepen.