President Ferdinand Marcos Jr. heeft de wet voor het Panaon Island Protected Seascape (PIPS) ondertekend, waarmee een uitgestrekt zeegebied van 61.204 hectare rond het eiland in het zuiden van Leyte tot beschermd gebied is verklaard. Deze wetgeving, ondertekend op 29 augustus 2025, heeft tot doel het rijke zeeleven van het eiland te beschermen, waaronder kwetsbare soorten zoals walvissen en de Filipijnse eend.
Het nieuw opgerichte PIPS omvat de wateren van de gemeenten Liloan, San Francisco, Pintuyan en San Ricardo. De koraalriffen hier vertonen een indrukwekkende bedekking van 60% in 'zeer goede' staat, wat aanzienlijk hoger is dan het nationale gemiddelde van ongeveer 20%. Panaon Eiland is geïdentificeerd als een van de "50 Reefs" wereldwijd, die naar verwachting het meest veerkrachtig zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering, wat de mondiale betekenis van deze beschermingsmaatregel onderstreept.
De wet introduceert cruciale nieuwe regelgeving, zoals verplichte snelheidslimieten voor vaartuigen en specifieke richtlijnen voor commerciële activiteiten. Een speciaal opgerichte Beheerraad voor Beschermde Gebieden, bestaande uit lokale gemeenschapsleden en overheidsinstanties, zal verantwoordelijk zijn voor het beheer van zonering, waarbij zones voor strikte natuurbescherming en gebieden voor duurzame praktijken zoals visserij en toerisme worden aangewezen.
Deze natuurbeschermingsinspanning werd voorafgegaan door jarenlange belangenbehartiging, waaronder het Layag Festival in mei 2025, waar lokale leiders en natuurbeschermers zich sterk maakten voor de goedkeuring van de wet. Burgemeester Ricarte Estrella van Pintuyan benadrukte het vitale belang van de wet voor huidige en toekomstige generaties. Von Hernandez, vicevoorzitter van Oceana, verklaarde dat de PIPS-wet een verklaring is dat de bescherming van de oceanen een investering is in onze toekomst en collectieve overleving.
De ecosystemen van Panaon, waaronder koraalriffen, mangroven en zeegrasvelden, fungeren als natuurlijke barrières tegen stormvloeden en kustoverstromingen. Ze slaan ook "blauw koolstof" op, wat bijdraagt aan de klimaatbestendigheid van het land. Een expeditie van Oceana in 2020 toonde de uitzonderlijke staat van de riffen aan, maar ook de aanwezigheid van destructieve visserijpraktijken en plasticvervuiling, wat de urgentie van de wetgeving benadrukte.
De wet draagt bij aan de Filipijnse toezegging om 30% van haar land- en watergebieden tegen 2030 te beschermen. De PIPS-wet vertegenwoordigt een monumentale stap in het behoud van de delicate mariene ecosystemen van Panaon Eiland, waardoor de rijke biodiversiteit wordt gewaarborgd en de economische welvaart van de lokale gemeenschappen wordt ondersteund.