Een pluim van verhit gesteente die ongeveer 20 miljoen jaar geleden vanuit de diepte van de aardmantel opsteeg, hief het Arabisch schiereiland op en creëerde een landbrug tussen Afrika en Azië. Deze gebeurtenis beëindigde het 75 miljoen jaar durende isolement van Afrika en had een aanzienlijke impact op de migratie en evolutie van dieren.
De opheffing, aangedreven door mantelconvectie, sloot de Tethyszee eerder dan verwacht, waardoor deze werd opgesplitst in de Middellandse Zee en de Arabische Zee. Deze landbrug stelde dieren zoals olifanten, giraffen en cheeta's in staat om tussen continenten te migreren, waardoor hun habitats diverser werden en evolutionaire verschuivingen werden gestimuleerd. Eivind Straume merkte op dat de timing van de landbrug cruciaal was voor de migratie van primaten, wat de lijnen beïnvloedde die overleefden en evolueerden.
De vorming van de Arabische landbrug veranderde ook drastisch de oceaanstromingen en klimaatpatronen. De sluiting van de Tethyszee leidde tot warmere oceaantemperaturen, grotere seizoensgebonden temperatuurbereiken en verdroging van Noord-Afrika tot Centraal-Azië, wat bijdroeg aan de vorming van de Sahara. Thorsten Becker benadrukte het belang van de studie voor het begrijpen van de verbanden tussen aardprocessen, leven en tektoniek.