In oktober 2025 werd de wetenschappelijke wereld verrast met de formele bekendmaking van een voorheen onbekende orchideesoort. Deze nieuwe plant, gedoopt als *Pleurothallis yanesha*, werd geïdentificeerd binnen de grenzen van het Yanachaga-Chemillén Nationaal Park, gelegen in de Peruaanse regio Pasco. De ontdekking van deze soort, die behoort tot het omvangrijke geslacht *Pleurothallis*, onderstreept nogmaals de onbetwiste status van Peru als een van de mondiale epicentra van orchideeëndiversiteit. Het park maakt deel uit van het uitgestrekte Oxapampa-Asháninka-Yanesha Biosfeerreservaat, een gebied dat bekend staat om zijn ongerepte natuurlijke rijkdom en uitzonderlijke ecologische waarde.
De Nationale Dienst voor Natuurlijke Beschermde Gebieden (Sernanp) heeft de vondst met groot enthousiasme ontvangen en bestempelde deze als een ware parel voor de Peruaanse flora. De specifieke naam *P. yanesha* is gekozen als een respectvol eerbetoon aan het inheemse Yanesha-volk. Hun diepgaande, traditionele kennis van het lokale landschap en hun onwrikbare inzet voor het behoud van de biodiversiteit zijn fundamenteel voor het voortbestaan van dergelijke kwetsbare ecosystemen. Het Yanachaga-Chemillén Park, dat een fascinerende mix van zowel Andes- als Amazone-ecosystemen omvat, herbergt reeds meer dan 800 verschillende orchideesoorten. Dit indrukwekkende aantal benadrukt de kritieke noodzaak om deze 'natuurlijke laboratoria' blijvend te ondersteunen en te beschermen tegen menselijke invloeden.
De gedetailleerde morfologische beschrijving van de nieuwe soort werd gepubliceerd in het gerespecteerde wetenschappelijke tijdschrift *Phytotaxa*. Onderzoekers legden de nadruk op unieke evolutionaire kenmerken die deze orchidee onderscheiden van haar verwanten. Een opmerkelijk detail is de aanwezigheid van nieuw secretorisch weefsel op de lip van de bloem. Deze specifieke structuur opent nieuwe perspectieven voor het onderzoek naar de complexe processen en mechanismen van bestuiving die kenmerkend zijn voor tropische orchideeën. *P. yanesha* vertoont duidelijke verschillen met haar naaste verwant, de *P. sijmii*. De nieuw ontdekte soort heeft namelijk langere kelkbladeren en kroonbladeren, en mist de karakteristieke eeltachtige verdikking, of callus, op de lip die wel aanwezig is bij *P. sijmii*.
Het Yanachaga-Chemillén Park, dat officieel werd opgericht in 1986, kenmerkt zich door een topografie die even complex als uitdagend is. Het landschap bestaat uit steile hellingen en diepe kloven, waarbij de hoogte varieert van 460 meter tot een indrukwekkende 3643 meter boven zeeniveau. Deze enorme verticale gradiënt en de diverse microklimaten die hierdoor ontstaan, dragen bij aan een buitengewoon hoog niveau van endemie. Dit betekent dat een aanzienlijk deel van de flora en fauna hier uniek is en nergens anders op aarde wordt aangetroffen.
Dit uitgestrekte en ruige bergachtige systeem in de Andes blijft een bron van onontdekt potentieel. De recente vondst van *P. yanesha* is geen op zichzelf staand feit; in dezelfde regio werden eerder al andere nieuwe soorten geïdentificeerd, zoals de *Brachionidium montieliae*, die op een hoogte van 3590 meter werd aangetroffen. Het behoud van het park is van vitaal belang, niet alleen voor de huidige biodiversiteit, maar ook vanuit historisch perspectief. Het fungeert namelijk als een cruciaal toevluchtsoord voor soorten die de grote klimaatveranderingen van het Pleistoceen hebben overleefd. Investeren in de bescherming van dit gebied is essentieel voor het handhaven van het ingewikkelde netwerk van ecologische interacties, waarbij elk element een onmisbare rol speelt in het algehele evenwicht van het ecosysteem.