Oudste IJskern Ooit Geboord Onthult 1,2 Miljoen Jaar Klimaatgeschiedenis Antarctica

Een internationale wetenschappelijke coalitie heeft een record gebroken door in Antarctica de oudste ononderbroken ijskern tot nu toe te extraheren, met een geschiedenis die 1,2 miljoen jaar teruggaat. Dit baanbrekende onderzoek, gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), biedt een ongekend gedetailleerd archief van het atmosferische en klimatologische verleden van de Aarde. De expeditie maakte deel uit van het grootschalige Europese initiatief 'Beyond EPICA – Oldest Ice'.

De boorwerkzaamheden vonden plaats op de afgelegen locatie Little Dome C (LDC) in Oost-Antarctica. Na vier zware zomerseizoenen, waarin de teams onder extreme omstandigheden van temperaturen rond de -35°C en hevige wind opereerden, wisten onderzoekers een ijslaag van circa 2,8 kilometer diep te doorboren tot aan het gesteente. De leiding over de boorwerkzaamheden lag bij het Instituut voor Poolwetenschappen van de Italiaanse Nationale Onderzoeksraad (CNR-ISP), als onderdeel van een samenwerking tussen twaalf wetenschappelijke instituten uit tien Europese landen. Projectcoördinator Carlo Barbante van de Ca' Foscari Universiteit van Venetië en het CNR-ISP benadrukte het historische moment voor de klimaatwetenschap.

Deze ijskernen zijn van onschatbare waarde omdat de ingesloten luchtbelletjes een directe, ongerepte afdruk leveren van de atmosferische samenstelling uit de verre geschiedenis. Eerste analyses suggereren dat de bovenste 2.480 meter van de kern een klimaatarchief van 1,2 miljoen jaar bevat, met een hoge resolutie waarbij tot 13.000 jaar aan informatie in één meter ijs is vastgelegd. De analyse van de chemische samenstelling zal onderzoekers in staat stellen de temperatuurfluctuaties en de concentraties van broeikasgassen van die periode nauwkeurig te reconstrueren.

Een primair doel van het onderzoek is het ontrafelen van de Mid-Pleistocene Transition (MPT), een periode tussen ongeveer 1,2 miljoen en 900.000 jaar geleden. Gedurende de MPT veranderden de ijstijdcycli significant: de eerdere ritmes van 41.000 jaar maakten plaats voor langere en intensere perioden van ongeveer 100.000 jaar. Hoewel de externe orbitale factoren die de ijstijden aansturen stabiel bleven, wijzen inzichten erop dat de oorzaak van deze verschuiving ligt in interne veranderingen binnen het aardse systeem, met name in de koolstofcyclus en de atmosferische CO2-niveaus. De data uit deze kernen zullen de komende jaren in Europa worden geanalyseerd en werpen nieuw licht op de dynamiek van broeikasgassen en de reactie van het klimaat op variaties in zonne- en vulkanische activiteit.