Stedelijke Roofvogels: Drama en Veerkracht van Slechtvalken bij Oude Kathedralen in 2025

Het broedseizoen van de slechtvalken bij de kathedralen van Worcester en St Albans in 2025 heeft opnieuw de complexe uitdagingen blootgelegd waarmee deze indrukwekkende roofvogels in stedelijke omgevingen worden geconfronteerd. Deze gebeurtenissen dienen als een krachtige herinnering aan de kwetsbaarheid van het natuurlijke evenwicht, zelfs wanneer monumentale, historische gebouwen dienen als hun leefgebied en strijdtoneel voor overleving en voortplanting.

Bij de kathedraal van Worcester voltrok zich een tragisch incident. Het slechtvalkenpaar, dat de namen Peter en Peggy kreeg, had een nest gemaakt op de torens en legde vier eieren. Helaas werd de lenteperiode gekenmerkt door verlies: slechts één jong overleefde de eerste weken van mei, maar stierf kort daarna aan een onbekende aandoening. De stoffelijke resten van het jong werden opgestuurd voor gedetailleerd onderzoek, terwijl de volwassen, gezonde vogels nauwlettend in de gaten worden gehouden door specialisten. Hoewel dergelijke sterfgevallen van jonge vogels niet alledaags zijn, dwingen ze tot een herbeoordeling van de factoren die de stedelijke populaties beïnvloeden. Historisch gezien stonden slechtvalken halverwege de vorige eeuw op de rand van uitsterven door de accumulatie van organochloorbestrijdingsmiddelen, zoals DDT, in de voedselketen, wat leidde tot het dunner worden van de eierschalen. Hoewel het verbod op deze stoffen in de jaren zeventig bijdroeg aan het herstel, blijven nieuwe, minder voor de hand liggende bedreigingen opduiken.

De situatie ontwikkelde zich anders bij de kathedraal van St Albans, die bekend staat als de oudste in Engeland en de langste beuk (85 meter) van alle Engelse kathedralen bezit. In april 2025 werd de eerste legsel van drie eieren vernietigd door een onbekende dader. Het paar, genaamd Alban en Budica, toonde echter een opmerkelijk aanpassingsvermogen. Ze creëerden snel een tweede nest, wat resulteerde in de geboorte van drie gezonde mannelijke jongen in juni en juli. De ernst van deze daad van vandalisme wordt onderstreept door het feit dat het politieonderzoek naar het incident met het eerste legsel is overgedragen aan de Crown Prosecution Service (CPS). Natuurbeschermingsorganisaties, zoals de Peregrine Fund, blijven in het Verenigd Koninkrijk actief om de focus te verbreden naar bescherming tegen stroperij en andere moderne gevaren.

Deze Britse voorbeelden weerspiegelen het bredere overlevingsbeeld voor roofvogels wereldwijd. In andere regio's, zoals Rusland, blijft de interesse van stropers in slechtvalken groot, aangezien de waarde van één vogel op de zwarte markt aanzienlijke bedragen kan bereiken, wat illegale handel stimuleert ondanks hun status op de Rode Lijst. Een hedendaags probleem is ook het tekort aan geschikte broedplaatsen, waardoor vogels soms minder optimale locaties moeten kiezen. Het succesvolle herintroductieprogramma in Moskou, waar in gevangenschap gefokte paren zich vestigden op hoogbouw, bewijst dat het doelbewust creëren van kunstmatige habitats een krachtig instrument kan zijn voor populatieherstel. Deze majestueuze jagers zijn van onschatbare waarde voor het stedelijke ecosysteem als regulatoren van plaagdieren, en hun welzijn hangt direct af van de aandacht die wordt besteed aan de details van hun leefomgeving.