Nieuw onderzoek, gepubliceerd in het *Journal of Neuroscience* van september 2025, onthult dat lopen een geavanceerd neuraal mechanisme activeert dat ons gehoor moduleert. Dit mechanisme zorgt ervoor dat we de wereld niet alleen met onze oren, maar met ons hele bewegende lichaam waarnemen. De studie toont aan dat het menselijk brein geluiden anders verwerkt wanneer we in beweging zijn dan wanneer we stil staan. Tijdens het lopen wordt ons gehoorsysteem scherper en ontvankelijker, wat de intieme verbinding tussen beweging en waarneming illustreert.
Specialisten van de Universiteit van Zhejiang en de Universiteit van Würzburg registreerden de hersenactiviteit van 35 deelnemers met behulp van draagbare elektro-encefalogrammen (EEG's) terwijl zij verschillende handelingen uitvoerden: stilstaan, ter plekke lopen en een achtvormig pad bewandelen. Deelnemers luisterden naar continue tonen in elk oor. De hersenen vertoonden een grotere 'synchronisatie' met geluiden tijdens het lopen, een fenomeen dat bekend staat als Steady-State Auditory Response (SSAR). Deze respons, die meet hoe neuronen zich koppelen aan een auditief ritme, was significant intenser tijdens het lopen dan tijdens stilstand of zelfs ter plekke lopen. Dit suggereert dat ruimtelijke verplaatsing, en niet alleen motorische actie, cruciaal is voor het verbeteren van de auditieve verwerking in vroege corticale stadia.
Deze bevinding komt overeen met de bekende afname van alfagolven in de hersenen tijdens beweging. Alfagolven worden geassocieerd met neurale inhibitie; een verminderde alfageleiding 'remt de remmen' van de sensorische verwerking. De studie bevestigde deze relatie: hoe meer de alfagolven van een deelnemer afnamen tijdens het lopen, hoe intenser hun auditieve respons (SSAR) werd. Dit ontremmingsmechanisme maakt de hersenen ontvankelijker voor omgevingsinformatie tijdens beweging.
Een andere ontdekking uit het onderzoek is hoe onze auditieve aandacht dynamisch verschuift tijdens het nemen van bochten. Vlak voordat het middelpunt van een bocht werd bereikt, prioriteerde het brein de verwerking van geluid van de zijde waarnaar de bocht werd gemaakt. Direct na het passeren van de apex van de bocht verschoof de aandacht naar de tegenovergestelde zijde. Dit duidt op een geavanceerd 'actief-sensory' mechanisme, waarbij het brein sensorische aandacht voorspellend aanpast om navigatie te optimaliseren en te anticiperen op wat zal worden aangetroffen bij het veranderen van richting.
Het onderzoek onthulde verder dat lopen het gehoor niet uniform verbetert, maar specifiek geluiden uit de periferie prioriteert. Wanneer korte geluidsimpulsen werden geïntroduceerd, was de verandering in hersenrespons (SSAR) veel groter tijdens het lopen wanneer het geluid van één kant kwam, maar niet wanneer het uit het midden kwam. Deze verhoogde gevoeligheid voor perifere stimuli is consistent met de visuele waarneming: naarmate we bewegen, wordt perifere visie cruciaal voor het interpreteren van de snelheid en richting van optische stroming. Het gehoorsysteem functioneert vergelijkbaar, waarbij de waarneming van onze omgeving wordt verbeterd om oriëntatie en ruimtelijk bewustzijn te faciliteren.Deze bevindingen hebben het potentieel voor de ontwikkeling van geavanceerdere hoortoestellen en navigatiesystemen voor mensen met visuele beperkingen. Zoals de wetenschappers opmerken, kunnen wandelingen in de buitenlucht gunstiger zijn voor de hersenen dan trainingen op fitnessapparaten, omdat beweging de waarneming verandert en de hersenen op nieuwe manieren laat werken, wat het idee van een onlosmakelijke band tussen cognitie en actie bevestigt.