Cảng Dakhla Atlantic: Siêu Dự Án Của Morocco Hướng Đến Năm 2029 và Năng Lượng Xanh

Vương quốc Morocco đang tích cực triển khai dự án cảng nước sâu Dakhla Atlantic, một công trình được định vị là yếu tố then chốt trong việc tái định hình các mối quan hệ thương mại chiến lược giữa Châu Phi, Châu Âu và Châu Mỹ. Quy mô đầu tư cho siêu dự án cơ sở hạ tầng này ước tính khoảng 1,2 tỷ USD. Theo dữ liệu cập nhật tính đến tháng 6 năm 2025, tiến độ xây dựng đã đạt mức 39%. Ngày dự kiến cảng đi vào hoạt động chính thức và bắt đầu khai thác được ấn định vào đầu năm 2029.

Cảng Dakhla Atlantic nằm cách thành phố Dakhla 40 km về phía bắc, thuộc khu vực Oued Ed-Dahab, và đóng vai trò trung tâm trong Sáng kiến Đại Tây Dương Hoàng gia cùng Mô hình Phát triển Mới cho các Tỉnh Miền Nam, do Quốc vương Mohammed VI khởi xướng. Tổng diện tích quy hoạch của dự án lên tới 1650 hecta, bao gồm một bến thương mại, cảng cá, xưởng đóng tàu và các khu vực hậu cần chuyên biệt. Với tổng giá trị ước tính 12,5 tỷ dirham Morocco, dự án được kỳ vọng sẽ trở thành chất xúc tác mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế-xã hội và công nghiệp trong khu vực, bao gồm các lĩnh vực trọng điểm như đánh bắt hải sản, nông nghiệp, khai khoáng và du lịch.

Tầm quan trọng chiến lược của cảng vượt xa khỏi vai trò logistics truyền thống, bởi nó được tích hợp chặt chẽ vào chiến lược năng lượng xanh của đất nước. Trong khu vực lân cận, một nhà máy khử muối đang được xây dựng với tiến độ hoàn thành đạt 70%, và điểm đặc biệt là nhà máy này sẽ được cung cấp năng lượng hoàn toàn từ gió. Hơn nữa, dự án cảng còn gắn liền với các kế hoạch đầy tham vọng về năng lượng sạch: TAQA Morocco, công ty con của Tập đoàn TAQA (UAE), đang dẫn đầu một sáng kiến sản xuất hydrogen xanh quy mô lớn. Tổng vốn đầu tư cho sáng kiến này khoảng 27 tỷ USD, nhằm mục tiêu tạo ra 6000 MW năng lượng tái tạo.

Nguồn năng lượng sạch khổng lồ này sẽ được sử dụng để sản xuất và xuất khẩu hydrogen xanh và ammonia, đặc biệt hướng đến khu phức hợp Rotterdam-Amsterdam-Antwerp ở Châu Âu. Về mặt vận hành, cảng Dakhla Atlantic dự kiến có khả năng thông qua tới 35 triệu tấn hàng hóa mỗi năm, với bến container được thiết kế để xử lý một triệu container hàng năm. Mục tiêu địa chính trị then chốt của dự án là cung cấp lối ra Đại Tây Dương cho các quốc gia không giáp biển như Mali, Burkina Faso và Niger, một hệ quả trực tiếp của Sáng kiến Đại Tây Dương Hoàng gia. Bà Nisrine Iouzzi, Giám đốc xây dựng cảng, khẳng định rằng dự án này hiện thực hóa tầm nhìn hoàng gia về một liên minh Châu Phi Đại Tây Dương dựa trên sự phát triển và thịnh vượng chung cho toàn khu vực.

Tiến độ kỹ thuật đang được thể hiện rõ qua việc hoàn thành 85% đê chắn sóng chính dài 1,3 km và sản xuất 75% “Cubipods” dùng cho công tác bảo vệ bờ biển. Khoảng một nghìn hecta đất đã được quy hoạch gần cảng cho các hoạt động kinh tế, bao gồm trung tâm logistics, khu công nghiệp và khu thương mại. Qua đó, cảng Dakhla Atlantic củng cố vai trò của Morocco như một cầu nối logistics chiến lược giữa các châu lục và là một nhân tố chủ chốt trong lĩnh vực hydrogen xanh toàn cầu đang hình thành, hoàn toàn phù hợp với mục tiêu quốc gia là tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng lên hơn một nửa vào năm 2030.