Tòa án Công lý Liên minh châu Âu (CJEU) vừa ban hành một phán quyết mang tính bước ngoặt, làm rõ địa vị pháp lý của thú cưng trong các chuyến bay quốc tế. Quyết định này đã thiết lập một quy tắc mới: những con vật được vận chuyển trong khoang hàng hóa của máy bay có thể được coi là hành lý ký gửi khi xác định giới hạn bồi thường nếu chúng bị thất lạc hoặc hư hại trong quá trình vận chuyển. Theo thông tin từ tờ Politico, quy định mới này có thể khiến các chủ sở hữu thú cưng gặp nhiều rào cản hơn trong việc yêu cầu mức bồi thường cao hơn so với giới hạn thông thường khi thú cưng của họ không may bị mất mát.
Phán quyết quan trọng này, được công bố vào ngày 16 tháng 10 năm 2025, nhằm mục đích làm sáng tỏ lập trường pháp lý liên quan đến trách nhiệm của các hãng hàng không hoạt động trong phạm vi quyền hạn của EU. Nguồn gốc của vụ việc là một vụ kiện bắt nguồn từ sự cố đau lòng xảy ra vào năm 2019. Cụ thể, trong một chuyến bay quá cảnh từ Buenos Aires đến Barcelona, một chú chó tên là Mona, thuộc sở hữu của bà Felicissima, đã biến mất hoàn toàn không để lại dấu vết. Chủ sở hữu đã đệ đơn yêu cầu bồi thường thiệt hại phi vật chất lên tới 5.000 euro. Tuy nhiên, trở ngại pháp lý then chốt nằm ở việc bà Felicissima đã không thực hiện tuyên bố chính thức về “giá trị đặc biệt” của con vật, một thủ tục có thể đảm bảo giới hạn bồi thường cao hơn theo quy định.
CJEU đã phải cân nhắc kỹ lưỡng để tìm ra sự cân bằng hợp lý giữa các quy tắc của Công ước Montreal năm 1999, văn bản pháp lý quốc tế điều chỉnh việc vận chuyển hành lý, và các tiêu chuẩn bảo vệ động vật ngày càng được nâng cao tại Liên minh châu Âu. Cuối cùng, phán quyết của CJEU đã khẳng định rằng các điều khoản của Công ước, vốn thiết lập giới hạn trách nhiệm của hãng vận chuyển đối với hành lý thông thường, cũng được áp dụng cho các loài động vật được chuyên chở trong khoang hàng hóa. Điều này tạo ra một sự thống nhất trong cách tiếp cận bồi thường, ràng buộc mức đền bù với các quy tắc đã được thiết lập cho hành lý tiêu chuẩn, trừ khi chủ sở hữu đã chủ động thực hiện các bước khai báo bổ sung về giá trị.
Tiền lệ pháp lý này mang lại sự rõ ràng và chắc chắn về mặt pháp lý cho cả hành khách lẫn các hãng hàng không liên quan đến nghĩa vụ tài chính của các hãng vận chuyển trên khắp châu Âu. Quyết định của CJEU, bằng cách tập trung vào công ước về hành lý, đã chuyển trọng tâm từ giá trị cảm xúc sâu sắc của con vật sang các thủ tục khai báo chính thức và bắt buộc khi vận chuyển thú cưng trong khoang hành lý. Điều này đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng đối với những người nuôi thú cưng có kế hoạch thực hiện các chuyến bay quốc tế: họ cần phải chủ động tìm hiểu kỹ lưỡng và tuân thủ mọi yêu cầu của hãng hàng không về việc khai báo và đóng gói, nhằm đảm bảo quyền lợi tối đa của mình trong trường hợp xảy ra những sự cố bất ngờ và đáng tiếc.