Thiên Vấn-1 Của Trung Quốc Ghi Lại Hình Ảnh Vật Thể Liên Sao 3I/ATLAS, Mở Ra Chân Trời Mới Cho Khám Phá Vũ Trụ

Cơ quan Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc (CNSA) ngày 6 tháng 11 năm 2025 xác nhận tàu quỹ đạo Thiên Vấn-1, vốn đang thực hiện nhiệm vụ tại Sao Hỏa, đã hoàn thành một nhiệm vụ mở rộng quan trọng: quan sát thành công vật thể liên sao 3I/ATLAS. Khoảnh khắc ghi lại hình ảnh này diễn ra vào ngày 3 tháng 10 năm 2025, khi tàu vũ trụ này cách thiên thể lạ khoảng 30 triệu kilômét. Đây được xem là một trong những lần quan sát ở cự ly gần nhất của một tàu quỹ đạo đối với một vật thể ngoại lai như vậy.

Camera Chụp Ảnh Độ Phân Giải Cao (HiRIC) trên tàu Thiên Vấn-1, ban đầu được thiết kế để khảo sát bề mặt Sao Hỏa, đã chứng tỏ tính linh hoạt vượt trội. Dữ liệu thu được và xử lý cho thấy 3I/ATLAS mang đặc điểm của một sao chổi. Các nhà nghiên cứu đã nắm bắt được chi tiết về nhân và lớp bụi bao quanh (coma) của nó, với đường kính ước tính lên đến hàng trăm kilômét. 3I/ATLAS hiện là vật thể liên sao thứ ba được xác nhận đi qua Hệ Mặt Trời, nối tiếp hai vị khách trước đó là 1I/ʻOumuamua năm 2017 và 2I/Borisov năm 2019. Vật thể này được phát hiện lần đầu vào ngày 1 tháng 7 năm 2025 bởi kính viễn vọng khảo sát ATLAS do NASA tài trợ tại Chile.

Những quan sát mới còn tiết lộ 3I/ATLAS đang phát ra một lượng lớn niken cùng dấu vết sắt, một tỷ lệ kim loại được coi là bất thường so với các sao chổi trong Hệ Mặt Trời. Mặc dù các giả thuyết học thuật đã đặt ra khả năng về nguồn gốc công nghệ, bằng chứng mạnh mẽ nhất hiện vẫn nghiêng về một thiên thể tự nhiên, có thể được hình thành từ một hệ sao xa xôi cách đây hàng tỷ năm. Thành công này không chỉ cung cấp dữ liệu quý giá về 3I/ATLAS mà còn là một bài kiểm tra kỹ thuật quan trọng, tích lũy kinh nghiệm cho sứ mệnh tiếp theo của Trung Quốc là Thiên Vấn-2.

Tàu Thiên Vấn-2 đã được phóng thành công vào ngày 29 tháng 5 năm 2025 từ Trung tâm Phóng vệ tinh Tây Xương, Tứ Xuyên, trên tên lửa Trường Chinh-3B. Sứ mệnh đa mục tiêu này dự kiến sẽ thu thập mẫu vật từ tiểu hành tinh 2016 HO3, được mệnh danh là "hóa thạch sống" vì lưu giữ vật liệu sơ khai của Hệ Mặt Trời, trong vòng hai năm. Sau đó, Thiên Vấn-2 sẽ tiếp tục hành trình nghiên cứu sao chổi vành đai chính 311P, nhằm mở rộng hiểu biết về nguồn gốc của Hệ Mặt Trời và có thể là cả tài nguyên nước trên Trái Đất.