Tháng 6 năm 2025, các nhà thiên văn học đã công bố phát hiện TOI-6894 b, một hành tinh ngoài hệ mặt trời khổng lồ quay quanh ngôi sao lùn đỏ khối lượng thấp TOI-6894. Phát hiện này, được công bố trên tạp chí *Nature Astronomy*, đặt ra một thách thức đáng kể đối với các lý thuyết hiện có về sự hình thành hành tinh.
Phát hiện này được thực hiện bằng cách sử dụng dữ liệu từ Vệ tinh Khảo sát Hành tinh ngoài hệ mặt trời (TESS) của NASA. Việc xác nhận đến từ sự kết hợp giữa các quan sát trên không gian và các nghiên cứu theo dõi trên mặt đất. Một nhóm quốc tế, do Tiến sĩ Edward Bryant từ Đại học Warwick dẫn đầu, đã sử dụng các kỹ thuật hình ảnh và quang phổ có độ phân giải cao.
TOI-6894 b là một hành tinh khí khổng lồ với khối lượng xấp xỉ 3,6 lần khối lượng của Sao Mộc. Nó quay quanh ngôi sao của nó cứ sau 8,9 ngày, ở khoảng cách 0,0892 đơn vị thiên văn (AU). Bán kính của hành tinh này bằng khoảng 1,061 lần bán kính của Sao Mộc.
Vị trí gần ngôi sao chủ của hành tinh này dẫn đến nhiệt độ khắc nghiệt, ước tính là 1.260°C (2.300°F). Nhiệt độ này cho thấy các điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt trong bầu khí quyển của nó, nếu có. Điều này mang đến một cơ hội duy nhất để nghiên cứu thành phần khí quyển của các hành tinh khí khổng lồ trong những điều kiện khắc nghiệt như vậy.
Sự tồn tại của một hành tinh khổng lồ quay quanh một ngôi sao khối lượng thấp như TOI-6894 thách thức mô hình bồi tụ lõi của sự hình thành hành tinh. Mô hình này cho rằng các hành tinh khí khổng lồ thường hình thành xung quanh các ngôi sao có khối lượng đủ lớn. Phát hiện này cho thấy các cơ chế hình thành thay thế, như sự bất ổn định hấp dẫn, cũng có thể đóng một vai trò.
Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST) dự kiến sẽ quan sát bầu khí quyển của TOI-6894 b trong vòng 12 tháng tới. Các quan sát này nhằm phát hiện các thành phần khí quyển như metan và amoniac. Điều này sẽ cung cấp thêm thông tin chi tiết về thành phần và lịch sử hình thành của hành tinh.
Việc phát hiện TOI-6894 b đại diện cho một bước tiến quan trọng trong nghiên cứu hành tinh ngoài hệ mặt trời. Nó mang đến những quan điểm mới về sự đa dạng của các hệ hành tinh và sự hình thành của chúng. Các nghiên cứu đang diễn ra và trong tương lai dự kiến sẽ hoàn thiện sự hiểu biết của chúng ta về sự hình thành và tiến hóa của hành tinh.