Châu Mỹ La-tinh đang trải qua một giai đoạn chuyển đổi năng lượng then chốt, nơi năng lượng sạch trở thành động lực phát triển chính của khu vực. Dữ liệu năm 2025 ghi nhận tổng vốn đầu tư vào lĩnh vực năng lượng sạch tại Nam Mỹ đã đạt ngưỡng 70 tỷ USD, thể hiện mức tăng trưởng gần 25% so với năm trước. Sự dịch chuyển mạnh mẽ này khẳng định tầm nhìn hướng tới một tương lai bền vững hơn cho toàn châu lục, củng cố bởi các khuôn khổ chính sách tiên phong.
Các quốc gia dẫn đầu trong xu hướng này bao gồm Chile, Colombia, Costa Rica và Brazil. Brazil đã tạo ra cú hích lớn sau khi ban hành Luật Nhiên liệu Tương lai vào năm 2024, nhằm thúc đẩy các dự án điện mặt trời quy mô nhỏ và năng lượng sinh học. Nhờ những nỗ lực này, Brazil đã trở thành quốc gia sản xuất điện mặt trời lớn nhất khu vực Mỹ Latinh và vươn lên vị trí thứ tư trên thế giới vào năm 2024, chỉ sau Trung Quốc, Mỹ và Ấn Độ [cite:1, cite:4]. Theo dự báo, Brazil có thể đạt công suất 113.147 MW điện mặt trời từ các dự án xây dựng mới, đưa nước này trở thành nhà sản xuất lớn thứ năm toàn cầu.
Trong khi đó, Costa Rica tiếp tục là hình mẫu về cam kết môi trường, duy trì sản xuất hơn 99% điện năng từ các nguồn tái tạo, chủ yếu là thủy điện, gió, mặt trời và địa nhiệt. Công ty điện lực nhà nước Instituto Costarricense de Electricidad (ICE) quản lý lưới điện và xuất khẩu năng lượng sạch sang các nước Trung Mỹ qua mạng lưới SIEPAC. Costa Rica cũng đang hợp tác với Nhật Bản, Đức và Liên minh Châu Âu để định hình khuôn khổ phát triển hydro xanh, với mục tiêu hydro có thể đáp ứng 10% nhu cầu năng lượng vận tải quốc gia vào năm 2030.
Tuy nhiên, quá trình mở rộng năng lượng sạch đối mặt với thách thức. Những biến động thời tiết cực đoan gây áp lực lên cơ sở hạ tầng hiện có, nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết phải đầu tư đáng kể vào hệ thống lưu trữ và nâng cấp lưới điện. Các bên liên quan nhất trí rằng tăng cường hợp tác khu vực và phát triển hạ tầng liên kết xuyên biên giới là yếu tố then chốt để đảm bảo nguồn cung năng lượng đáng tin cậy và có khả năng phục hồi. Các dự báo cho thấy Nam Mỹ có khả năng bổ sung tới 160 GW công suất điện mặt trời vào năm 2034, với Brazil và Chile dự kiến chiếm tới 78% tổng số lắp đặt năng lượng mặt trời trong khu vực vào thời điểm đó.
