Tổ chức Wikimedia Foundation đã ghi nhận một sự sụt giảm đáng kể trong lưu lượng truy cập trực tiếp từ người dùng thực vào Wikipedia. Cụ thể, trong giai đoạn từ tháng Ba đến tháng Tám năm 2025, lưu lượng truy cập này đã giảm 8% so với cùng kỳ năm 2024. Sự thay đổi này được xem là dấu hiệu rõ ràng về sự dịch chuyển lớn trong hành vi tìm kiếm thông tin, chủ yếu do sự trỗi dậy mạnh mẽ của các công cụ Trí tuệ Nhân tạo tạo sinh (Generative AI) và các nền tảng truyền thông xã hội.
Ông Marshall Miller từ Wikimedia Foundation đã xác nhận mối liên hệ này, chỉ ra rằng sự tiện lợi của việc nhận câu trả lời tổng hợp ngay lập tức đang làm giảm nhu cầu nhấp chuột trực tiếp vào nguồn gốc. Bối cảnh hiện tại cho thấy các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) đang khai thác dữ liệu từ Wikipedia với quy mô gần như tuyệt đối để huấn luyện và đưa ra câu trả lời. Điều này dẫn đến việc các công cụ tìm kiếm ưu tiên hiển thị câu trả lời được tổng hợp, khiến người dùng không cần phải ghé thăm trang web gốc.
Sự dịch chuyển trong mô hình tiêu thụ thông tin này đặt ra những câu hỏi sâu sắc về tính bền vững của mô hình phi lợi nhuận dựa vào sự đóng góp và tài trợ từ cộng đồng. Khi lưu lượng truy cập trực tiếp giảm, mối lo ngại về việc duy trì số lượng tình nguyện viên đóng góp và nguồn thu từ các khoản đóng góp cá nhân trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Wikimedia Foundation đang nhấn mạnh việc đảm bảo cơ chế ghi công và ghi nhận nguồn gốc một cách minh bạch cho nội dung mà các hệ thống AI sử dụng là một ưu tiên hàng đầu.
Theo các phân tích gần đây, các mô hình AI tiên tiến đã chứng minh khả năng tổng hợp thông tin từ các nguồn mở với độ chính xác cao, và Wikipedia là một trong những kho dữ liệu đào tạo quan trọng nhất của chúng. Một nghiên cứu độc lập chỉ ra rằng, trong quý đầu tiên của năm 2025, hơn 60% các câu trả lời phức tạp được tạo ra bởi các công cụ tìm kiếm hàng đầu đều có nguồn gốc trực tiếp hoặc gián tiếp từ nội dung của Wikipedia. Để đối phó với thách thức này, Wikimedia Foundation đã bắt đầu thử nghiệm các chiến dịch tiếp cận mới trên các nền tảng video ngắn như YouTube và TikTok, nhằm thu hút thế hệ người dùng mới và duy trì sự tương tác với cộng đồng toàn cầu.