Dự án EPIONE: Oxford Khởi Xướng Chương Trình Kỹ Thuật Não Bộ Kéo Dài Sáu Năm Để Chống Lại Cơn Đau Mãn Tính

Đại học Oxford vừa chính thức khởi động chương trình nghiên cứu quy mô lớn kéo dài sáu năm mang tên EPIONE. Sáng kiến đột phá này, được công bố vào giữa tháng 10 năm 2025, đã nhận được khoản tài trợ đáng kể lên tới 11 triệu bảng Anh. Mục tiêu cốt lõi của EPIONE là thay đổi triệt để cách tiếp cận điều trị đau mãn tính thông qua việc áp dụng kỹ thuật hệ thống để tác động trực tiếp và có mục tiêu vào các mạng lưới thần kinh trong não bộ chịu trách nhiệm về cảm nhận cơn đau.

Đau mãn tính hiện vẫn là một thách thức y tế nghiêm trọng, ảnh hưởng đến gần một nửa dân số trưởng thành tại Vương quốc Anh. Tình trạng phổ biến này đòi hỏi phải có những giải pháp đổi mới cấp bách, thoát khỏi các phương pháp điều trị truyền thống. Phương pháp luận của EPIONE dựa trên sự hiểu biết sâu sắc rằng cơn đau mãn tính thường xuất phát từ sự cố trong quá trình xử lý tín hiệu của chính bộ não, chứ không chỉ đơn thuần là do tổn thương mô ngoại vi.

Dự án được dẫn dắt bởi hai chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này. Đó là Giáo sư Tim Denison, người nổi tiếng với những phát triển trong lĩnh vực hệ thống điện tử sinh học cho mạng lưới thần kinh, và Giáo sư Ben Seymour, người điều hành phòng thí nghiệm chuyên về khoa học thần kinh tính toán và hệ thống về cơn đau. Để thực hiện tham vọng này, EPIONE đã thành lập một liên minh mạnh mẽ, quy tụ các tổ chức học thuật uy tín như Đại học Cambridge, Đại học Glasgow, UCL, cùng với các phòng khám thuộc Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS).

Trong khuôn khổ hợp tác này, các nhà nghiên cứu dự kiến phát triển các hệ thống trị liệu tiên tiến nhằm thay thế liều lượng cố định của các loại thuốc truyền thống. Các giải pháp đang được kỳ vọng bao gồm cấy ghép não thích ứng, có khả năng phản ứng với tín hiệu đau theo thời gian thực, và các hệ thống phân phối thuốc cấy ghép vòng kín (closed-loop) để tự động điều chỉnh liệu pháp. Ngoài ra, các phương pháp không xâm lấn tiên tiến như kích thích bằng siêu âm và từ tính cũng sẽ được nghiên cứu kỹ lưỡng để mở rộng phạm vi điều trị.

Giáo sư Denison nhấn mạnh sự hiệp lực giữa các chuyên gia hàng đầu thế giới là chìa khóa để tạo ra những giải pháp thích ứng này. Giáo sư Seymour lưu ý rằng mục tiêu của EPIONE là hợp nhất kinh nghiệm đa dạng để thiết kế các hệ thống trị liệu tích hợp, sẵn sàng cho việc triển khai lâm sàng. Một khía cạnh quan trọng là sự tham gia tích cực của bệnh nhân vào quá trình phát triển, nhằm đảm bảo tính ứng dụng thực tế của công nghệ. Dự án, được Hội đồng Nghiên cứu Khoa học Vật lý và Kỹ thuật (EPSRC) tài trợ, đánh dấu một sự thay đổi mô hình: trọng tâm chuyển từ việc chống lại sự phản ánh của cơn đau sang việc tinh chỉnh các cơ chế nội tại gây ra nó. Điều này mở ra những chân trời mới cho hàng triệu người đang phải chịu đựng sự khó chịu mãn tính, bao gồm cả đau thần kinh.